Tłuszczak u psa – objawy, rozpoznanie i leczenie

Na ciele domowego czworonoga pojawiać się mogą przeróżne zmiany. Wszystkie z nich bezwzględnie wymagają konsultacji z weterynarzem, bo mogą być objawem zarówno niegroźnej infekcji, jak i poważnym nowotworem! Częstym rodzajem zmiany, jaka pojawia się na skórze psa, jest tłuszczak. Czym jest ten guz i czy wymaga pilnej interwencji chirurgicznej?

Czym jest tłuszczak u psa?

Tłuszczak (łac. lipoma) to niezłośliwy nowotwór tkanki łącznej powstający w wyniku przerostu komórek tłuszczowych otoczonych cienką, włóknistą torebką. Mogą mieć postać zarówno miękkich i sprężystych małych guzków, jak i uformowanych i zwartych zmian.

Tłuszczaki mogą pojawić się w każdym miejscu na ciele psa, jednak z reguły lokalizują się tuż pod skórą na tułowiu, szyi lub w miejscach nagromadzenia tkanki tłuszczowej. Zmiany te rosną w różnym tempie i zdarza się, że osiągają naprawdę pokaźne rozmiary. Uciskając na szyję, narządy wewnętrzne lub okolicę kończyny, duże guzy będą sprawiać psu ból, dyskomfort, a nawet powodować problemy z oddychaniem czy poruszaniem się. Niebolesne, przesuwalne pod skórą guzy nowotworowe nie dają przerzutów, choć niezoperowane mogą z biegiem czasu rozsiewać się po organizmie czworonoga.

Przyczyny powstawania tłuszczaków u psa

Przyczyny powstawania tłuszczaków nie są do końca poznane. Wśród czynników sprzyjających tworzeniu się łagodnych nowotworów skóry i tkanki podskórnej wymienia się:

• predyspozycje genetyczne,
• zaburzenia pracy narządów eliminujących toksyny z organizmu (jelita, nerki, wątroba),
• choroby endokrynologiczne (niedoczynność tarczycy, choroba Cushinga),
• urazy tkanek,
• choroby autoimmunologiczne,
• podeszły wiek,
• otyłość.

Tłuszczaki mogą wystąpić u każdego psa, niezależnie od jego wieku czy rasy. Z reguły jednak zmiany takie częściej pojawiają się u psów w średnim i starszym wieku oraz cierpiących na nadwagę. Wśród ras psów szczególnie narażonych na ten łagodny nowotwór znajdują się między innymi:

• labradory,
• golden retrievery,
• owczarki niemieckie,
• jamniki,
• wyżły weimarskie,
• sznaucery,
• cocker spaniele,
• owczarki szetlandzkie,
• beagle.

Czy tłuszczak u psa jest niebezpieczny?

Tłuszczak, w przeciwieństwie do nowotworów złośliwych, nie stanowi zagrożenia dla życia psa. Z reguły nie powoduje bólu i nie ma tendencji do pękania. Tłuszczaki potrafią jednak dość szybko rosnąć i w zaledwie kilka miesięcy osiągnąć wielkość piłki tenisowej czy nawet dużej pomarańczy. Umiejscowienie się tak dużego guza w pachwinie, na łapie czy karku będzie powodować ucisk, utrudniać zwierzakowi poruszanie się i utrzymanie równowagi, a naciągnięta skóra stanie się bardziej podatna na krwawienia lub stany zapalne.

W rzadkich przypadkach tłuszczak może także rozwinąć się w formę złośliwą zwaną tłuszczakomięsakiem. Dlatego każda podejrzana zmiana na ciele zwierzęcia musi być regularnie badana przez lekarza weterynarii i obserwowana przez opiekuna.

Jak rozpoznać tłuszczaka?

W przypadku zauważenia na ciele psa nawet niewielkiego pojedynczego guza powinniśmy jak najszybciej udać się do specjalisty. Lekarz weterynarii dokładnie obejrzy zmianę na ciele, oceni ją palpacyjnie, a następnie wykona biopsję cienkoigłową. Badanie to polega na nakłuciu tkanki i pobraniu z niej materiału do oceny pod mikroskopem. Nie zawsze daje ono jednoznaczny wynik. Jeśli więc lekarz nie jest w stanie stwierdzić, że guz jest niegroźnym tłuszczakiem, zaleca się jego chirurgiczne wycięcie (najlepiej z niewielkim marginesem). Pobrany wycinek tkanki przesyła się następnie do badań histopatologicznych i określa charakter zmiany.

Jak leczyć tłuszczaki?

Jeśli znajdujący się na ciele psa guz okaże się tłuszczakiem, lekarz weterynarii zaleci opiekunowi jego obserwację. W przypadku, gdy zmiana jest niewielka, nie powiększa się i nie przeszkadza zwierzakowi, nie ma wskazań do jej usunięcia. Interwencja chirurga będzie natomiast zalecana szczególnie w przypadku szybko powiększających się tłuszczaków, guzów umiejscowionych na zgięciach stawów psa, przy szyi lub w jamie brzusznej. Rozrost nowotworu w tym miejscu może bowiem sprawić czworonogowi dyskomfort i utrudniać funkcjonowanie, a nawet zaburzać pracę narządów wewnętrznych. Przed operacją tłuszczaka warto wykonać psu także RTG, które wykluczy obecność innych guzów w jamie brzusznej.

Przed samym zabiegiem usunięcia takiej zmiany u psa należy wykonać także echo serca i badanie krwi. Operację usunięcia tłuszczaka u psa przeprowadza się bowiem w pełnym znieczuleniu. Podczas zabiegu chirurgicznego usunięty zostaje cały guz, czyli masa tłuszczowa wraz z otaczającą ją włóknistą torebką, a przy dużym rozmiarze guza także nadmiar rozciągniętej skóry. Przy prawidłowo usuniętym tłuszczaku ryzyko nawrotu jest naprawdę niewielkie, a rekonwalescencja po zabiegu usunięcia guza trwa zazwyczaj około dwóch tygodni.