Psy na godziny

Chcesz mieć psa, ale nie masz odpowiednich warunków? Dzieci proszą cię, byś kupił im czworonożnego przyjaciela, ale boisz się, że po kilku dniach się znudzą, a obowiązki spadną na ciebie? Zastanawiasz się nad zakupem lub adopcją psa, ale nie wiesz, czy będziesz dobrym właścicielem? Amerykanie znaleźli na to dość szokujący sposób – komercyjną wypożyczalnię psów. Firma FlexPetz działa na podobnych zasadach jak wypożyczalnia kaset wideo czy filmów na CD.

Ratują i pożyczają

Zaczęło się nietypowo. Dwa lata temu Marlena Cervantes, wówczas studentka psychologii zwierząt, zaproponowała, że do jednego ze szpitali w San Diego w południowej Kalifornii przyprowadzi swojego psa, czekoladowego labradora Rickiego. Dzieci chore na autyzm niemal od razu zaczęły go głaskać i bawić się z nim.

Na początku 2007 r. Marlena otworzyła wypożyczalnię. Najpierw usługi oferowano tylko w San Diego. Pierwszym psem, który trafił do FlexPetz, był czarny labrador Jackpot. Marlena wzieła go ze schroniska – wychudzonemu i schorowanemu psu groziło uśpienie. Po roku FlexPetz działa już także Nowym Jorku, Bostonie i Los Angeles. Wszystkie psy do wynajęcia – na razie jest ich 11 – pochodzą ze schronisk.

Na co dzień czworonogi przebywają w psich przedszkolach (w Stanach Zjednoczonych to określenie odnosi się do miejsc, w których zwierzęta spędzają kilka godzin dziennie, gdy ich właściciele pracują). Mają tam zagwarantowaną opiekę weterynaryjną, szkolenie i możliwość zabawy. Marlena dobiera te miejsca tak, by miały duży wybieg, a psy nie spały w klatkach.

Kto może korzystać z wypożyczalni psów

Z wypożyczalni psów mogą korzystać jedynie jej członkowie. Roczny abonament kosztuje 100 dolarów, a miesięczna opłata w wysokości 50 dolarów przeznaczona jest na utrzymanie zwierząt. Za wypożyczenie czworonoga pobiera się 40 dolarów za dzień (w weekend są zniżki). W sumie klient może wydać rocznie nawet kilka tysięcy dolarów.

Przyjęto też zasadę, że jedna rodzina nie może wypożyczyć więcej niż trzy z oferowanych psów. FlexPetz liczy obecnie blisko 50 członków. Prawie drugie tyle czeka na rozpatrzenie wniosków.

Czasem okazuje się, że ktoś oddał zwierzę do schroniska, bo nie mógł podołać obowiązkom. Oczywiście takie osoby nie zostaną nigdy członkami FlexPetz.

Klienci sobie chwalą

Wśród osób, które zdecydowały się na wynajęcie psa, próżno szukać niezadowolonych. Shari Gonzales, studentka z San Diego, jest członkiem FlexPetz od pięciu miesięcy.

Trzyosobowa rodzina Jenny”ego Goddarda mieszka na przedmieściach i wynajmuje Jackpota kilka razy w miesiącu.

Właścicielka FlexPetz zapewnia, że członkowie z innych miast są podobnego zdania.

W związku z tym zamierza jeszcze w tym roku otworzyć filię w Londynie. Poszerza również pakiet usług. W marcu jeden z ekskluzywnych hoteli w San Diego wynajął psa na wyłączność – Rupert będzie towarzyszył gościom w spacerach po mieście.

Przeciwnicy manifestują

Nie wszyscy jednak wierzą zapewnieniom Marleny o jej idealistycznym podejściu do sprawy. Im bardziej rozwija się działalność FlexPetz, tym głośniejsze są protesty obrońców praw zwierząt. Latem zeszłego roku w Bostonie członkowie The Massachusetts Society for the Prevention of Cruelty to Animals (lokalne towarzystwo ochrony zwierząt) urządzili dwugodzinną manifestację przeciwko wypożyczaniu czworonogów. Jednak choć udało im się zjednać polityków, którzy wprowadzili przepisy zakazujące tworzenia wypożyczalni psów i kotów, FlexPetz one nie objęły, bo siedziba firmy mieści się w stanie Delaware, a tam takich uregulowań prawnych nie ma.

Politycy nie dają jednak za wygraną. Chcą zakazać komercyjnego wypożyczania psów na terenie całych Stanów Zjednoczonych.

Kathleen Sabina, psi psycholog ze schroniska w miejscowości Auburn, jest zdania, że wypożyczanie czworonogów źle wpływa nie tylko na psy, ale również na ludzi.

Podobną opinię o FlexPetz ma Paul Waldau, wykładowca psychologii zwierząt na wydziale weterynarii Tufts University z Grafion w stanie Massachusetts.

Jak wypożyczają psy w Japonii

Przed kilkoma laty Manabu Araki, właściciel sklepu zoologicznego Janet Village w Tokio, spostrzegł starszego mężczyznę przyglądającego się wystawie. Okazało się, że chciałby on kupić psa, ale wahał się, czy ze względu na swój podeszły wiek podoła nowym obowiązkom. Araki zaproponował wypożyczenie czworonoga na tydzień, co wniosło wiele radości w życie starszego mężczyzny. To wydarzenie stało się inspiracją dla uruchomienia wypożyczalni psów.

Dziś na klientów Janet Village czeka prawie 50 czworonogów. Po zapłaceniu opłaty członkowskiej (w przeliczeniu ok. 40 zł), podpisaniu zobowiązania do zapłacenia odszkodowania (ok.25 tys. zł), jeśli pies zaginie lub ulegnie śmiertelnemu wypadkowi, można go wypożyczyć. Stawka zależnie od wielkości psa wynosi 30-40 zł za godzinę, 200-400 zł za dzień lub 900-1200 zł za tydzień. Każdy klient otrzymuje zestaw do sprzątania po psie oraz miskę, natomiast karmę kupuje sam.

W Tokio jest obecnie ok. 170 firm zajmujących się wypożyczaniem psów. Niektóre z nich, jak Zoo Japa, dysponują kilkuset zwierzętami, nie tylko psami, ale też kotami, królikami, rybkami czy papugami. Restrykcyjne przepisy zabraniające posiadania psa na niektórych osiedlach, brak miejsca i czasu na zapewnienie właściwej opieki to najczęstsze powody, które sprawiają, że Japończycy kierują swoje kroki do wypożyczalni. (Paweł Kubisztal)

Dla psa to ciężka praca

Psu jako zwierzęciu społecznemu do normalnego funkcjonowania emocjonalnego niezbędne są stabilne więzi z członkami w miarę stałej grupy. Trudno sobie wyobrazić, jak zaspokoić tę potrzebę u „psa na godziny”. Zwierzak, który trafia stale do różnych domów, w których obowiązują różne zwyczaje, nie może przewidzieć, co go czeka, a zatem nie będzie się czuł bezpiecznie.

Za każdym razem uczy się krok po kroku nowej sytuacji. To byłoby trudne nawet dla człowieka, któremu pewne rzeczy możemy wyjaśnić, a co dopiero dla zwierzaka, który musi sobie poradzić sam. Z perspektywy czworonoga lepsza jest już sytuacja psa hotelowego, który mieszka w jednym miejscu i ma stałego opiekuna, ale zabierają go na spacery różni goście. To też kwestia rasy: np. labrador chętnie pójdzie z każdym.

O tym, że sam pies odnosi jakiekolwiek korzyści z takiego wypożyczania, można by mówić tylko wtedy, gdybyśmy mieli do czynienia z osobnikiem bez trudności adaptującym się do nowych sytuacji i łatwo nawiązującym relacje z nieznanymi ludźmi, a jednocześnie skazanym na dożywotnie siedzenie w klatce w schronisku. To jednak sytuacja całkowicie wydumana. Wspomniane cechy psychiczne sprawiają bowiem, że pies idealnie nadaje się do normalnej adopcji.

Warto też uświadomić sobie, że taki pies pracuje – tak jak przewodnik pomaga niewidomemu, tak pies wypożyczany zaspokaja naszą potrzebę stworzenia relacji. I tu pojawia się wątpliwość etyczna: czy mamy prawo wymagać od psa, by pracował po to, by sprawić nam kolejną przyjemność, a jednocześnie nie ponosić za niego odpowiedzialności?

Autor: Joanna Iracka