Narkoza u psa. Co musisz wiedzieć, szykując psa do zabiegu pod narkozą?

Konieczność uśpienia psa do zabiegu wywołuje strach u większości opiekunów – często większy niż sama operacja. Poddanie psa znieczuleniu ogólnemu to jednak dość bezpieczna procedura. Pod warunkiem że dobrze się do niej przygotujemy! Na czym polega narkoza u psa, kiedy jest konieczna i jakich powikłań możemy się po niej spodziewać? Oto wszystko, co musisz wiedzieć o zabiegach pod narkozą!

Narkoza u psa – kiedy jest konieczna?

Narkozy wymagają wszystkie zabiegi chirurgiczne. Operacje takie jak kastracja, wydobycie z przewodu pokarmowego ciała obcego, usunięcie zmiany nowotworowej czy korekta nosa lub podniebienia nie obejdą się bez narkozy! Wskazaniem do narkozy mogą być także niektóre mniej inwazyjne zabiegi, przy których wymagana jest precyzja – tak jak na przykład przy usuwaniu kamienia nazębnego.

Narkoza u psa – na czym to polega?

Narkoza, czyli znieczulenie ogólne jest stanem charakteryzującym się utratą przytomności, bezbolesnością w zakresie wszystkich tkanek organizmu oraz częściowym zwiotczeniem mięśni szkieletowych. Niezbędna jest do przeprowadzenia operacji chirurgicznych i wielu innych zabiegów weterynaryjnych.

Przed podaniem narkozy zwierzę jest często premedykowane za pomocą środków uspokajających. Pozwala to na spokojne założenie psu wenflonu służącego do podawania leków. Podczas całego trwania operacji w znieczuleniu ogólnym psu towarzyszy anestezjolog. Kontroluje on parametry fizjologiczne psa mierzone przy pomocy pulsyksometra – klipsa założonego na język psa.

Narkoza dożylna

Narkoza dożylna polega na podaniu psu za pomocą zastrzyku środków znieczulających. Stosuje się do tego często kilka substancji mających dawać wspólnie pożądany efekt uśpienia, wyeliminowania odczuwania bólu i zwiotczenia mięśni. Dożylne podanie narkozy ma działanie szybkie – psiak traci przytomność czasem już w ciągu kilkunastu sekund. Dawka użytych środków może być wtedy mniejsza niż w przypadku innych metod. Ten sposób podawania znieczulenia daje najlepsze efekty zniesienia odczuwania bólu i stosowany jest najczęściej przy stosunkowo krótkich zabiegach.

Narkoza wziewna

Znieczulenie ogólne wziewne jest dużo bezpieczniejsze niż narkoza dożylna. Daje możliwość większej kontroli stanu pacjenta i szybsze wybudzenie go po operacji. Dlatego jest chętnie wykorzystywane u zwierząt słabszych czy obciążonych dużym ryzykiem powikłań po narkozie. To także coraz częstsza metoda podtrzymywania znieczulenia ogólnego podczas dłuższych operacji. Podawane za pomocą aparatury środki wchłaniają się w pęcherzykach płucnych zwierzęcia, są także wydalane przez płuca i nie kumulują się w organizmie czworonoga. Psiak poddany takiej narkozie musi zostać zaintubowany – do tchawicy czworonoga wprowadza się rurkę, aby gaz znieczulający dostawał się tylko do dróg oddechowych pacjenta.

Wybudzanie psa z narkozy

Niekiedy w celu szybszego wybudzenia psa z narkozy można podać mu leki mające znieść działanie środków znieczulających. Podnoszą one jednak ciśnienie krwi i znoszą senność. Nie są one więc stosowane po każdym zabiegu – mogą spowodować zwiększone krwawienie rany pooperacyjnej i obciążają serce. Niektóre leki używane do narkozy nie mają „antidotum” i by przestać działać, muszą być zmetabolizowane przez organizm psa. Proces ten może trwać kilka godzin, podczas których czworonóg powinien znajdować się pod stałą opieką lecznicy.

Jakie jest ryzyko związane z narkozą?

Stosowanie preparatów do znieczulenia ogólnego, tak jak każdych innych leków, niesie ze sobą ryzyko powikłań. Działania niepożądane po narkozie mogą utrzymywać się nawet do kilkunastu godzin. Do najczęstszych z nich należą biegunka i wymioty, chwiejny chód i otumanienie. Objawy te powinny ustąpić najdalej po 24 godzinach od wybudzenia z narkozy. Jeśli z psem dzieje się coś niepokojącego, należy natychmiast udać się z pupilem do lecznicy weterynaryjnej.

Narkoza u psa – jak się do niej przygotować?

Dokładne przestrzeganie zaleceń weterynarza pozwala na zapewnienie psu maksymalnego bezpieczeństwa podczas narkozy i zminimalizowanie ryzyka ciężkich powikłań. Oto najważniejsze procedury, których należy przestrzegać przed każdym zabiegiem w znieczuleniu ogólnym.

Konieczne badania

Przed każdym znieczuleniem ogólnym zwierzę musi zostać poddane dokładnym badaniom. Obejmują one także badania krwi – w szczególności parametrów wątrobowych i nerkowych, które świadczą o zdolności psiego organizmu do zmetabolizowania podanych mu podczas narkozy leków. Opiekun psa może być też poproszony o przyniesienie próbki moczu psiaka czy zabranie czworonoga na badanie serca. Na podstawie wyników lekarz weterynarii będzie w stanie ocenić ryzyko powikłań i dobrać odpowiednią metodę podania środków znieczulających.

Głodówka przed operacją

Każdy psiak przed narkozą musi być poddany głodówce. W zależności od zaleceń weterynarza, czworonoga nie należy karmić od 8 do nawet 18 godzin przed zabiegiem. Leki anestetyczne powodują zwiotczenie mięśni przewodu pokarmowego. Może to podczas operacji wywołać ulewanie się zawartości żołądka, która następnie trafi do dróg oddechowych zwierzęcia, powodując zalanie płuc, upośledzenie wymiany gazowej, a nawet uduszenie. W wyjątkowych przypadkach możliwe są odstępstwa od tej reguły – o takiej sytuacji powiadomić musi weterynarz. Psiak przygotowywany do narkozy nie powinien też pić minimum 3 godziny przed operacją.

Opieka nad psem po narkozie

Z odebraniem z lecznicy operowanego pod narkozą psa nie powinniśmy się spieszyć. Każde znieczulenie ogólne niesie ze sobą ryzyko powikłań – dlatego najbezpieczniej jest poczekać z zabraniem psa do domu, aż w pełni odzyska świadomość. Do czasu całkowitego zaniku działania środków znieczulających pies nie powinien otrzymywać pożywienia. W dalszym ciągu istnieje bowiem ryzyko zachłyśnięcia się pokarmem, a nawet wodą. Pierwszy posiłek najbezpieczniej będzie podać psu następnego dnia po tym, jak odbierzemy go z lecznicy. W domu powinniśmy stosować się do wszystkich zaleceń weterynarza i nie podawać psu żadnych leków na własną rękę. Czworonoga należy dokładnie obserwować przez kilka następnych dni i w razie jakichkolwiek wątpliwości od razu kontaktować się z lekarzem.