Pierwsza pomoc

• Układamy psa na boku i wyciągamy jego głowę lekko do przodu.
• Przykładamy rękę do klatki piersiowej (za łokciem), by wyczuć bicie serca.
• Obserwujemy ruchy klatki piersiowej. Jeżeli pies nie oddycha, obejmujemy dłońmi jego nos i pysk (fot. 1), zamykamy pysk i przez szczelinę wdmuchujemy powietrze, obserwując, czy klatka piersiowa się unosi. Wykonujemy dwa wdechy i oceniamy stan zwierzęcia (powinno się wykonywać około 20 wdechów na minutę).
• Gdy nie wyczuwamy bicia serca, wykonujemy jego masaż (fot. 2) – pies musi leżeć na boku ze względu na budowę jego klatki piersiowej. Uciskamy klatkę piersiową w jej połowie tak, aby ugięła się na mniej więcej 30 proc. i co 2-3 uciski robimy wdech. Liczba serii ucisk/wdech powinna wynosić od 20 do 40 w ciągu minuty. Co 10 serii sprawdzamy, czy wrócił rytm serca i oddech.
• Jeśli oddech i akcja serca wróciły, zabezpieczamy urazy i ostrożnie transportujemy psa do najbliższej kliniki.

• Zabezpieczamy psa przed dalszymi urazami. 
• Jeżeli nie może się podnieść, układamy go na boku. 
• Rany osłaniamy gazą lub materiałem, który mamy pod ręką, np. T-shirtem. 
• Podnosimy psa, podkładając jedną rękę pod mostek, a drugą pod brzuch (fot. 3). 
• Koc może posłużyć jako nosze, ale tylko wtedy, gdy mamy do pomocy drugą osobę.

• W wypadku otwartego złamania zakładamy opatrunek ochronny.
• Jeżeli zwierzę jest małe, należy umieścić je w czymś, co posłuży za transporter, np. w kartonie czy kontenerze do zakupów, i tak przewieźć je do kliniki. 
• W wypadku dużego psa nie można dopuścić, żeby zbyt dużo się poruszał.
• Jeżeli nie obciąża złamanej kończyny, nie należy jej usztywniać ani owijać.
• Możemy zastosować opatrunek usztywniający (użyjmy do tego patyka, długopisu czy listewki zależnie od wielkości psa), który zabezpieczy kończynę przed urazami tkanek miękkich (fot. 4).

• Niwelujemy czynnik, który miał bezpośredni wpływ na udar.
• Układamy psa w cieniu lub w klimatyzowanym pomieszczeniu.
• Stosujemy zimne okłady na okolicę karku (fot. 5) lub polewamy całego psa chłodną wodą.
• Zapewniamy mu dostęp do wody.

• Dotykamy palcami brzucha i sprawdzamy, czy jest wzdęty i twardy (fot. 6).
• Jeśli tak jest, natychmiast udajemy się do kliniki weterynaryjnej.

• Poparzone miejsce ochładzamy wodą o temperaturze pokojowej nie niższej niż 8 st. C przez co najmniej 10-15 minut (można psa umieścić pod prysznicem lub w wannie z chłodną wodą) (fot. 7).
• Przykładamy w miejscu poparzenia gazę opatrunkową zmoczoną butelkowaną wodą niegazowaną, która zwykle jest jałowa.
• Jeżeli transport do lekarza weterynarii trwa dłużej niż 30 minut, zmieniamy mokrą gazę.
• W wypadku zapalenia sierści najpierw gasimy ją za pomocą koca lub dużej ilości chłodnej wody, a dalej postępujemy tak jak przy poparzeniu cieczą.

• Delikatnie przytrzymujemy psa, aby zapobiec urazom głowy w wyniku uderzania ciałem o meble, podłogę itp.
• Usuwamy niebezpieczne i twarde przedmioty znajdujące się w pobliżu.
• Podkładamy pod głowę zwierzęcia poduszkę lub koc (fot. 8).
• Nie wkładamy rozwieraczy jamy ustnej.
• Pamiętamy, że pies jest nieświadomy, więc może ugryźć.

• Latem przenosimy psa do cienia i zabezpieczamy przed przegrzaniem np. zimnymi okładami, zimą – chronimy przed przemarznięciem, okrywając np. kocem.
• Kładziemy psa na boku, wyciągamy głowę do przodu, sprawdzamy oddech i bicie serca. 
• Jeśli brak tętna lub/i oddechu, rozpoczynamy resuscytację krążeniowo-oddechową, jak po potrąceniu przez samochód.

• Otwieramy pysk psa i oczyszczamy jamę ustną z liści, patyków i innych możliwych ciał obcych (fot. 10).
• Postępujemy jak przy utracie przytomności.

• W wypadku zranień kończyn dociskamy do siebie brzegi rany i owijamy bandażem nieelastycznym lub częścią garderoby.
• Jeśli krwotok jest silny, uciskamy ciało psa nad raną lub samą ranę za pomocą opatrunku (fot. 11).
• W wypadku krwawienia z rany na tułowiu, szyi lub głowie uciskamy ranę przez gazę lub inny prowizoryczny opatrunek.
• Jeżeli krwawienie wystąpiło z powodu pogryzienia przez innego psa, przepłukujemy ranę bieżącą lub butelkowaną wodą, ponieważ bakterie z jamy ustnej innego psa mogą spowodować powstanie ropnia lub martwicy tkanek.

• Zabezpieczamy oko przed dalszymi urazami i obsychaniem gałki ocznej gazą zmoczoną butelkowaną niegazowaną wodą (fot. 12).
• Jak najszybciej przewozimy psa do lekarza weterynarii, najlepiej specjalizującego się w okulistyce lub chirurgii.

Za pomoc przy realizacji sesji zdjęciowej dziękujemy Klinice Weterynaryjnej WETMEDYKA24.