W kleszczach kleszczy

Sezon aktywności kleszczy w naszych warunkach klimatycznych zaczyna się po ustaniu mrozów i trwa do pierwszych zimowych przymrozków. W związku z ocieplaniem się klimatu populacja kleszczy będzie się zwiększać (samica kleszcza może złożyć 4000-6500 jednorazowo jaj) – wzrośnie też liczba tych, które przenoszą groźne choroby.

Jak zabezpieczyć psa przed kleszczem
W sklepach można kupić różnego rodzaju środki chroniące przed kleszczami. Możemy skorzystać z obróżek przeciwkleszczowych, takich jak kiltix, preventic czy sabunol, lub mikropipetek (advantix, duowin contact, fiprex, expot, frontline, sabunol). W wypadku tych ostatnich płyn zawarty w mikropipetce wpuszczamy, rozgarnąwszy sierść, na skórę między łopatkami zwierzęcia. Stamtąd substancja zabezpieczająca rozprzestrzenia się po ciele. Trzeba jednak pamiętać o regularnym comiesięcznym stosowaniu tych środków.

Sposoby usuwania pasożyta
Jeśli zauważymy u psa kleszcza, trzeba go jak najszybciej wyjąć. Skracając okres żerowania, zmniejszamy bowiem możliwość zakażenia czworonoga przez zainfekowanego pasożyta.

Najprościej można to zrobić za pomocą igły (najlepiej takiej do robienia zastrzyków) – tak jak usuwa się drzazgę. Inna metoda polega na wykręceniu kleszcza za pomocą pęsety lub specjalnych wyciągarek. Ujmujemy w nie pasożyta jak najbliżej skóry, tak aby w mechanizmie chwytającym znalazł się także aparat gębowy. Następnie delikatnymi ruchami obrotowymi, jednocześnie unosząc wyciągarkę, usuwamy kleszcza.

Skutecznie pozbędziemy się go też za pomocą przyrządu przypominającego dużą strzykawkę. Różnica polega na tym, że otwór, na który normalnie nakładamy igłę, ma dużo większą średnicę. Przyciskamy go mocno do skóry w miejscu, w którym tkwi pasożyt, i odciągamy tłok. Tworzące się wówczas podciśnienie powoduje, że kleszcz zostaje wyciągnięty.

Nie smarujmy pasożyta tłuszczem, ponieważ prowadzi to do jego duszenia się i zwiększonego wtłaczania toksyn w ciało psa. Podobny skutek osiągniemy, przypalając kleszcza rozgrzaną igłą. Żadna z tych metod nie jest godna polecenia.

Co grozi psu, jeśli złapie kleszcza
W wypadku psów najbardziej rozpowszechniona choroba przenoszona przez kleszcze to babeszjoza. Jest nią objętych coraz więcej regionów Polski. Kleszcz wprowadza do krwioobiegu czworonoga pierwotniaki Babesia canis, które niszczą czerwone krwinki, co prowadzi do krańcowej anemii. W ciągu tygodnia pojawia się wysoka gorączka (39,5-41,0 st. C), węzły chłonne są powiększone, a w okolicy nerek obserwuje się bolesność. Często występują krwiomocz i biegunki, nawet z domieszką krwi. Szczudłowaty chód, żółtaczka lub bladość spojówek i śluzówek, osowiałość i brak apetytu dopełniają obrazu choroby. Nieleczona babeszjoza w ciągu kilku dni może doprowadzić do śmierci zwierzęcia.

Drugą groźną chorobą, nieco rzadziej przenoszoną przez kleszcze, jest borelioza. Wywołuje ją krętek Borrelia burgdorferi. Początkowo w miejscu ukąszenia pojawia się krostka, która z czasem przybiera postać czerwonego, rozszerzającego się pierścienia – tzw. rumień wędrujący. Nieleczony może się utrzymywać nawet przez 3-4 tygodnie, towarzyszą mu objawy grypopodobne, stany podgorączkowe, rozbicie, apatia i brak apetytu. Rozwijająca się choroba prowadzi do zaburzeń neurologicznych objawiających się m.in. porażeniem nerwu twarzowego (opadnięte ucho, powieka, warga), opadnięciem żuchwy. Na dalszych etapach może dojść do niedowładów, paraliżu, ślepoty i zmian psychicznych.

Kolejna choroba odkleszczowa to erlichioza. Pasożyt Ehrlichia jest w stanie przeżyć w ciele kleszcza nawet pięć miesięcy i przez cały ten czas może być źródłem zakażenia. Jeśli do niego dojdzie, choroba ma przebieg ostry, podostry lub przewlekły.

Pierwszy charakteryzuje się kulawizną, sztywnością chodu, anemią, depresją, utratą apetytu, gorączką, przyspieszonym oddechem i podskórnymi wylewami krwi. W drugim chory pies może mieć jedynie anemię. Organizm samoistnie zwalcza zakażenie lub choroba przybiera postać przewlekłą. Cechują ją m.in. utrata wagi, anemia, duszności i objawy okulistyczne, np. zmętnienie rogówki.

Inne choroby przenoszone przez kleszcze to zapalenie opon mózgowych i mózgu, hemobartoneloza, tularemia – występują one jednak rzadziej.