Idziemy do budy

Czy nasz pies jest w odpowiednim wieku do rozpoczęcia szkolenia? Czy ma predyspozycje do bycia pojętnym uczniem? Jaki rodzaj kursu wybrać i jaką szkołę? Na te i parę jeszcze innych pytań warto poznać odpowiedź, by szkolenie było przyjemnością. Tylko wtedy przyniesie bowiem pożądane efekty.

Elementarz
Każdy, a zwłaszcza mieszkający w mieście pies powinien opanować zasady podstawowego posłuszeństwa. W praktyce oznacza to, że opiekun musi posiąść wystarczającą kontrolę nad zachowaniem psa w mieszkaniu i na spacerze, bez potrzeby użycia smyczy. Dobrze ułożony pies powinien co najmniej umieć chodzić przy nodze i przychodzić do niej na wołanie, siadać, warować, a także zostawać w miejscu w pozycji siedzącej. Najważniejsze jest jednak, by nie przejawiał złych nawyków, z których najbardziej dokuczliwe to: skakanie na ludzi, agresja wobec ludzi i zwierząt, zbieranie i zjadanie śmieci, oszczekiwanie rowerzystów, przechodniów itp.

Zadania domowe
Skuteczność szkolenia zależy przede wszystkim od właściciela, w drugiej kolejności od umiejętności trenera, a w najmniejszym stopniu od psa. Właściciel musi zrozumieć, że to on szkoli psa, a trener ma mu w tym pomóc, nie zaś go wyręczyć. Dlatego cierpliwie i konsekwentnie powinien ćwiczyć zadane lekcje i codziennie utrwalać wszystkie umiejętności. Zadaniem trenera jest zrozumieć indywidualne oczekiwania właściciela i tak pokierować jego zachowaniem wobec psa, by ten ćwiczył z radością.
Dobrych szkoleniowców możemy znaleźć zarówno na kursach organizowanych przez Związek Kynologiczny, jak i renomowane firmy prywatne. W wyborze odpowiedniej szkoły mogą nam pomóc rekomendacje znajomych, którzy ukończyli kurs ze swoim psem.
Istotne jest, by pies był szkolony indywidualnie dobranymi metodami, odpowiednimi dla niego i możliwymi do powtórzenia przez opiekuna. A więc np. jeśli np. właścicielem dużego, silnego psa jest osoba drobnej postury, nie należy dyscyplinować czworonoga potrząsając nim za kark, bo jego opiekunka nie będzie w stanie pracować z nim w ten sposób.

Nauczanie początkowe
Inteligencja psa podczas szkolenia ma drugorzędne znaczenie. Nawet przeciętny pies może uzyskać znakomite wyniki podczas podstawowego szkolenia. Możliwości psa determinują trzy czynniki: genetyczne predyspozycje, zależne od rasy, wiek i dotychczasowe wychowanie.
Najkorzystniej jest zacząć szkolenie, zanim pies osiągnie dojrzałość. W przypadku ras małych, minimalny wiek rozpoczęcia szkolenia to trzy miesiące, a maksymalny – rok. Rasy duże można zacząć szkolić w wieku 4-5 miesięcy, do 18 miesięcy. W praktyce nieraz szkoli się psy młodsze i starsze, lecz wymaga to większego wysiłku i umiejętności.
Szczeniaka można zapisać do przedszkola dla psów. Szkolenie takie powinno posiadać program specjalnie dostosowany do tak młodych uczestników, a więc np. sprzyjać socjalizacji maluchów. Tak więc w przedszkolu wskazane jest np. dotykanie szczeniaków przez właścicieli innych psów, co nie ma miejsca podczas szkolenia dorosłych psów.

Prymusi
Najchętniej uczą się retriewery, owczarki, wyżły i pinczery Nieco wolniej, lecz równie chętnie przyswajają umiejętności rasy molosowatych, zaś teriery wymagają bardziej indywidualnego podejścia. Nieco trudniej uczą się psy gończe i zaprzęgowe, co jednak nie powinno zrażać właścicieli. Szkolenie to przecież nie są zawody, lecz przyjemność – zarówno dla pana jak i psa. Mieszańce uczą się różnie. Znajdziemy wśród nich zarówno osobniki wybitne, jak i niezbyt uzdolnione.
Niektórzy uważają, że łatwiej jest wychować sukę niż psa.W rzeczywistości nie jest to prawdą, a różnice pomiędzy szkoleniem psa i suki biorą się z faktu, iż suki są z reguły bardziej uległe i chętne do współpracy, nie zaś bardziej inteligentne. Psy są natomiast przeważnie bardziej dominujące, co może, ale nie musi utrudniać nauki posłuszeństwa, zaś podczas szkolenia obronnego staje się wręcz atutem.
Niezależnie od rasy, płci i wieku psa, najlepsze wyniki osiągnie właściciel, który metod szkolenia nie sprowadza do kija i marchewki, lecz stara się zwalczać nie skutki, lecz przyczyny złego zachowania swojego podopiecznego. Zamiast więc np. karcić psa za gryzienie butów i kopanie ogródka, zastanowi się, czy nie powinien mu zapewnić więcej ruchu i okazji do zabawy.
Najlepsze wyniki osiągamy stosując nagrody, a nie kary. Brak nagrody może być zresztą dostateczną karą. Niezbędne do osiągania postępów w nauce jest zachowanie hierarchii, w której właściciel wraz z rodziną dominują nad psem. Tylko wtedy pies odczuwa potrzebę współpracy z ludźmi i podporządkowania się im. Wtedy też nie próbuje wymykać się spod kontroli swoich opiekunów. O ile wszystkie psy mogą być szkolone indywidualnie, to na kurs grupowy najlepiej nadają się zwierzęta pewne siebie, towarzyskie i łagodne. Szkolenie grupowe jest skuteczne pod warunkiem, że regularnie uczęszczamy na zajęcia, a grupy nie liczą więcej niż 15 psów. Najlepiej, jeśli są to psy w podobnym wieku, nie przejawiające diametralnych różnic w zachowaniu. W przeciwnym wypadku całe zajęcia mogą zostać podporządkowane dyscyplinowaniu najbardziej opornego ucznia, kosztem pozostałych uczestników. Kurs grupowy odbywa się zawsze w tym samym miejscu, trwa ok. 3 miesięcy, a zajęcia są w soboty i niedziele. Cena waha się od 250 do 450 zł miesięcznie.

Nauczanie indywidualne
Zakres oraz intensywność nauki w szkoleniu indywidualnym są dostosowane do potrzeb właściciela i możliwości psa. Zajęcia zazwyczaj odbywają się 1-3 razy w tygodniu, zaś kurs trwa tak długo, jak to jest konieczne. Cena w większości przypadków może być indywidualnie negocjowana, jednak zazwyczaj waha się miedzy 1000 do 2000 zł za szkolenie w zakresie podstawowego posłuszeństwa. Zajęcia odbywają się w miejscu zamieszkania właściciela psa, rzadziej w ośrodku szkoleniowym.
Inną formą kursu indywidualnego jest szkolenie stacjonarne z przechowaniem psa. Skuteczność takiej formy szkolenia budzi najwięcej wątpliwości, ponieważ właściciel psa uczestniczy co najwyżej w niektórych treningach, a zatem nie ma możliwości nauczyć się postępowania z psem w takim stopniu, jak uczestnicy kursów grupowych lub klasycznych szkoleń indywidualnych.
Nawet wobec najlepiej wyszkolonego psa należy stosować zasadę ograniczonego zaufania. W nietypowej sytuacji może bowiem zachować się w sposób trudny do przewidzenia. Dlatego żaden właściciel psa nie może czuć się zwolniony z obowiązku przewidywania.
Jeśli ktokolwiek myśli, że szkolenie jest dla psa przykrym obowiązkiem, że zabiera mu dzieciństwo, itd. – jest w błędzie. Widocznie nigdy nie widział płynącego po aport retrievera, biegnącego przy nodze owczarka ani zaprzęgu husky podczas pracy. Każdy pies cieszy się mogąc współpracować ze swoim przewodnikiem, jest to sens psiego istnienia i źródło największego szczęścia. Oczywiście pod warunkiem, że pies jest szkolony w sposób sprawiający mu radość, a nie tylko skuteczny z punktu widzenia właściciela.
Wybierz kurs

1.PT1- pies towarzyszący pierwszego stopnia. Jest to kurs podstawowego posłuszeństwa, który powinien ukończyć każdy pies.
2.PSO- pies specjalistyczno – obronny. Kurs posłuszeństwa z podstawowymi elementami obrony przewodnika, dla nieco bardziej zaawansowanych, którzy ukończyli kurs PT1.
3.IPO- pies obronny pierwszego stopnia Kurs obronny dla zaawansowanych, Zawiera elementy bardziej skomplikowanego posłuszeństwa (np. chodzenie przy nodze bez smyczy, w trzech tempach), pracy węchowej oraz obrony przewodnika.
Zaopatrz się w sprzęt

Smycze
Najwygodniejsza jest zwykła smycz skórzana o długości 1 m. Automatyczne i łańcuszkowe nie są praktyczne w użyciu podczas szkolenia, nie są też dość wytrzymałe.

Obroże
W zależności od charakteru psa i rodzaju ćwiczeń, stosujemy obrożę skórzaną lub zaciskową. Podczas szkolenia bardziej upartych czworonogów dopuszczalne jest użycie kolczatki. Jest ono uzasadnione wówczas, gdy inne metody okazały się nieskuteczne.

Kagańce
Używamy ich przede wszystkim do szkolenia obronnego. Najlepiej gdy są metalowe, wyłożone od wewnątrz skórą.W innych przypadkach w razie potrzeby możemy stosować również kagańce plastikowe lub skórzane.

Smakołyki
Nagradzamy nimi psa za dobrze wykonane ćwiczenie. Najlepiej stosować gotowe, kupione w sklepie z karmą dla zwierząt. Przysmaki naturalne (np. kawałki kiełbasy) powinny być łatwe do pogryzienia i niezbyt duże (1-2 cm), ponieważ naszym celem jest wyróżnienie psa, a nie jego nakarmienie
Chwal psa za postępy

Smakołyki
Stosujemy je podczas szkolenia szczeniąt, a także podczas podstawowego szkolenia dorosłych psów. W miarę postępów w nauce, ograniczamy ich ilość, na rzecz pochwały głosowej i dotykowej.

Dotyk
Za dobre wykonanie ćwiczenia pogłaszczmy psa lub poklepmy po boku ciała lub przedpiersiu. Taka pochwała poprawia samopoczucie psom niezbyt pewnym siebie i zalęknionym. Mogą jej natomiast nie lubić psy dominujące. Wobec nich najstosowniejsza będzie pochwała słowna.

Pochwała słowna
Gdy pies wykona nasze polecenie, powiedzmy głośno i wesoło: dobry pies! Pochwałę słowną stosujemy zarówno wobec szczeniąt podczas początkowego szkolenia, jak i wobec psów dorosłych, które dawno temu skończyły edukację. Ci, którzy o tym pamiętają, mają o wiele posłuszniejsze psy, niż ludzie, którzy uważają, że najlepszą metodą wychowawczą jest podniesiony głos i przymus.
Po czym poznać dobrego trenera?

– przed rozpoczęciem szkolenia przeprowadza wywiad z właścicielem na temat zachowania, nawyków i doświadczeń życiowych psa
– stara się jak najlepiej poznać całą ludzką rodzinę psa, po to by dobrze zrozumieć swojego przyszłego ucznia
– podchodzi do psa indywidualnie, nie szkoli każdego czworonoga takimi samymi metodami
– na każdym etapie pilnuje, by pies czuł się komfortowo i dobrze się bawił
– nie stosuje brutalnych metod, unika przymusu
– pilnuje, by właściciel psa jak najwięcej trenował ze swym podopiecznym
– wbrew pozorom, bardziej szkoli właściciela niż psa
– nawet po zakończeniu szkolenia w razie potrzeby pozostaje do dyspozycji właściciela
Trudne przypadki

Wychowując psa często napotykamy na problemy, których rozwiązania nie przewiduje żaden kurs tresury. Nie chodzi o brak posłuszeństwa, lecz o zaburzenia psiej osobowości i wynikające z nich nieprawidłowości w zachowaniu. Najczęściej są to: lęk, agresja, nadpobudliwość lub złe nawyki. Często pojawiają się one u zwierząt po przejściach, ale występują także u rasowych, z hodowli.
Aby skorygować takie zachowania, należy dokładnie przeanalizować ich przyczyny. Często tkwią one w naszym nieprawidłowym podejściu. Praca nad trudnym psem zazwyczaj nie sprowadza się do nauki określonych komend, lecz polega na powolnej zmianie sposobu jego myślenia, a w efekcie i zachowania. Dochodzimy do tego przede wszystkim prawidłowo umiejscawiając psa w hierarchii rodziny, ponieważ podporządkowany właścicielowi znacznie rzadziej przejawiają agresję, jest mniej lękliwy i bardziej odporny na stres. Mając obok silnego pana, czuje się bezpiecznie w każdej sytuacji.
Oddziaływanie na psa z zaburzeniami zachowania może też polegać na powtórnym przerobieniu wszystkich procesów wychowawczych, które normalnie maja miejsce w okresie szczenięcym, jak dotykanie, karmienie, zabawa. Zadziwiające, jak często psy z „dobrych rodzin” przejawiają poważne braki w tak, zdawałoby się, oczywistych kwestiach.