21.04.2008
Kocha, lubi…
psy.pl
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Najwierniejszy przyjaciel, kocha bezwarunkowo, w ogień by za mną wskoczył - tak często mówimy o naszych psach. Czy rzeczywiście ich „miłość” jest podobna do naszej?
fot. Shutterstock
Psy mają ogromną potrzebę bliskości i komunikacji z innymi psami i zwierzętami, a także z ludźmi. Na skutek mniej lub bardziej przemyślanej selekcji człowiek przez wieki wzmacniał i utrwalał zachowania socjalne psów, zwłaszcza ich skłonność do zabawy. Czy jednak udało się „uczłowieczyć” psie uczucia?
Jak ssak ze ssakiem
Badania wykazały, że podstawowymi formami zachowania i emocjami sterują głębiej usytuowane i starsze ewolucyjnie obszary mózgu, występujące u wszystkich ssaków. Australijski neurofizjolog Jaak Panksepp wyróżnił siedem podstawowych systemów emocjonalnych: poszukiwanie, wściekłość, strach, panika, zabawa, pożądanie i opieka. Leżą one u podstaw wielu zachowań. U ludzi pierwotne stany afektywne przybierają bardziej wyrafinowane formy, na przykład wesołość i swawolna zabawa przekładają się na poczucie humoru czy śmiech (notabene Panksepp zaobserwował, że szczury podczas zabawy wydają niesłyszalne dla ludzi piski, które są odpowiednikiem ludzkiego śmiechu, podobnie zachowują się, kiedy je łaskocze zaprzyjaźniony człowiek). Do utrzymania emocjonalnej równowagi i dobrego samopoczucia wszystkim ssakom potrzebne jest przeżywanie pozytywnych emocji. Dlatego właśnie, bawiąc się z psem (system zabawy), ucząc go (system poszukiwania) czy głaszcząc (system opieki), zapewniamy mu – a przy okazji sobie – pozytywną stymulację.
Wyzwolić potrzebę więzi
I psy, i ludzie mają genetycznie uwarunkowaną dyspozycję do tworzenia więzi. Jednak aby mogła się ona uzewnętrznić, konieczne są wpływy środowiska. Dlatego tak bardzo liczą się doświadczenia pierwszych kilkunastu tygodni życia szczeniaka oraz przyjazne i rozwijające otoczenie, w tym ludzie. Ucząc psa potrzebnych umiejętności i zachowań, bawiąc się z nim i angażując go we wspólne działania, wzmacniamy tę więź.
Oczywiście żaden pies nie jest zdolny do romantycznych uniesień, rozumianej po ludzku lojalności czy przywiązania opartego na świadomości więzi rodzinnych – bo nie dysponuje aparatem mózgowym, który wyewoluował u ludzi. Nie używa też języka werbalnego, który pozwala ludziom nazwać bogactwo uczuć. Nie potrafi więc rozróżnić tęsknoty, melancholii i depresji, jednak niewątpliwie cierpi z powodu smutku, którego przyczyną jest na przykład rozłąka z właścicielem czy bezczynność.
Miłość po psiemu
Czy więc psy nas kochają? Niewątpliwie – ale tylko tak, jak potrafią kochać psy. Jeśli więc liczymy na miłość do grobowej deski, wierność rozumianą jako okazywanie względów jednemu tylko człowiekowi – nasze oczekiwania mogą pozostać niespełnione. Zdarza się co prawda, że opuszczony przez opiekuna pies nie potrafi nawiązać więzi z innym człowiekiem, jednak tego rodzaju wyjątków nauka na razie nie wyjaśniła – mimo że z ludzkiego punktu widzenia wydają się zrozumiałe.
Psy potrafią nawiązywać z ludźmi głębokie i trwałe relacje, choć oczywiście nie rozumieją świata uczuć, tak jak my go rozumiemy. Jeśli więc potrafimy cieszyć się wymianą emocji w kontaktach z naszymi pupilami i jesteśmy w stanie ofiarować psu swoje uczucia oraz zaspokoić jego potrzeby – możemy liczyć na wzajemność i psie przywiązanie. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że więź między tak odległymi ewolucyjnie gatunkami jest w świecie przyrody czymś wyjątkowym, tak jak wyjątkowym zwierzęciem jest pies, który wybrał jako swoje naturalne otoczenie nas – ludzi…
Psy.pl to portalu tworzony przez specjalistów, ekspertów ale przede wszystkim przez miłośników zwierząt.
Zobacz powiązane artykuły
04.07.2025
Ciężkie chwile po tragedii w Ząbkach: mieszkańcy poszukują swoich pupili
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
W czwartek, 3 lipca, po godz. 19 w podwarszawskich Ząbkach doszło do pożaru w jednym z budynków na osiedlu przy ulicy Powstańców. Ogień momentalnie objął cały dach i rozprzestrzenił się dalej, powodując ogromne zniszczenia. Ponad 500 osób w ułamku sekundy straciło dach nad głową, a teraz mierzą się z kolejną tragedią – poszukują swoich zwierząt.
undefined
27.06.2025
Roboty w służbie adopcji. eufy wspiera domy tymczasowe i czworonogi w potrzebie
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Technologia może zmieniać świat – nawet ten z sierścią, łapkami i historiami, które bolą. Marka eufy przekazała swoje roboty sprzątające domom adopcyjnym, by pomóc psom i kotom w najważniejszym etapie ich życia: drodze do domu.
undefined
24.06.2025
"Nie porzucaj, też mam uczucia!" - kolejna odsłona kampanii TOZ przeciwko porzuceniom
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Wakacje to dla nas powód do radości, lecz dla zwierząt to często tragedia. Według danych Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami w Polsce liczba porzuceń wzrasta wtedy aż o 30 procent! Dlatego w kolejnej odsłonie corocznej kampanii pod hasłem "Nie porzucaj, też mam uczucia!" TOZ apeluje o empatię. Przed wyjazdem na urlop zwierzęciu można i należy zapewnić opiekę!
undefined