Koty uczulają silniej

Czym się objawia uczulenie na psa?
Katarem, zapaleniem spojówek, zmianami na skórze, a czasem nawet astmą oskrzelową.

To takie same objawy, jak w wypadku innych alergii – czyli nie poznamy po nich, że jesteśmy uczuleni akurat na psa?
Nie, raczej po sytuacjach, w których te objawy się pojawiają. Jeżeli ktoś zawsze czuje się źle po wizycie u znajomych, którzy mają psa, to prawdopodobnie pies jest źródłem alergii. Zawsze jednak może się okazać, że uczula coś innego. Znam przypadek, gdy pacjent był przekonany, że ma uczulenie na kota. Testy tego jednak nie potwierdziły, a szczegółowe badania wykazały, że ma alergię na… roztocza żyjące w uszach kota.

A co uczula w psie?
Wszelkie wydzieliny i wydaliny (mocz, kał, ślina, łzy), złuszczony naskórek.

Podobno nagie psy w ogóle nie uczulają, a białe uczulają mniej niż czarne?
Nie wierzę w to. Mówi się wprawdzie, że jest się uczulonym na sierść zwierzęcia, ale jest to określenie nieprecyzyjne. Same włosy są bowiem alergicznie nieaktywne, uczula to, co na nich osiada, czyli właśnie złuszczony naskórek i różne wydzieliny skórne.

Kiedy pojawiają się pierwsze objawy alergii?
Najwcześniej po miesiącu od pierwszego kontaktu z alergenem, ale w praktyce trwa to znacznie dłużej, nawet kilka lat. Alergia ma bowiem dwie fazy. W pierwszej nie widać objawów, bo organizm się dopiero „uczy”, że dana substancja jest alergenem. W drugiej mamy już do czynienia ze wszystkimi objawami choroby. Jedno jest pewne: im częściej podatne na alergię dziecko ma kontakt z psem, tym szybciej zachoruje.

Można nie dopuścić do rozwinięcia się choroby?
Mamy trzy fazy zapobiegania. Jeśli pacjent w ogóle nie ma uczulenia, to staramy się, by na daną rzecz się nie uczulił. W drugiej fazie zapobiegamy występowaniu objawów, a w trzeciej próbujemy już tylko je zmniejszyć, by były jak najmniej uciążliwe.

Badania wykazały, że jeżeli dziecko nie ma uczulenia na psa, to mieszkanie z nim zwiększa jego odporność na alergię. Jeśli jednak je ma, to trzymanie psa jest niebezpieczne – człowiek uczulony nie powinien być narażany na działania alergenu.

Ale przecież jeśli dziecko nie ma objawów, to trudno przewidzieć, czy pies w domu mu pomoże czy zaszkodzi…
Dlatego zachęcamy do zrobienia testów, zanim pies zamieszka z dzieckiem.

Zaleca Pan, by z otoczenia alergików eliminować alergeny, ale w wypadku uczulenia na zwierzę nie jest to proste…
Jeśli chory musi mieszkać z psem, to najlepszą metodą jest częste spłukiwanie psa pod prysznicem (bez szamponu) lub zachęcanie go do pływania np. w jeziorze – bo alergeny rozpuszczają się w wodzie. Idealnie byłoby płukać psa codziennie albo chociaż dwa razy w tygodniu. Ponadto alergicy powinni spać w innym pokoju niż pies. Z ich otoczenia trzeba też usunąć wszelkie rezerwuary kurzu, bo są to miejsca, które konserwują alergeny. Dywanu w pokoju nigdy się dokładnie nie umyje, a z gładkich powierzchni można alergeny skutecznie usuwać, nawet zwykłą szmatą i wodą.

Jeśli pies mieszka w ogrodzie, to w ogóle nie powinno być problemów, bo stężenie alergenów w domu będzie zbyt niskie, by wywołać reakcję uczuleniową – oczywiście pod warunkiem że chory nie będzie miał bezpośredniego kontaktu z psem…

Czy z alergii na psa można się wyleczyć?
Można się starać zmniejszyć objawy – za pomocą odpowiednich leków i szczepionek. Zwłaszcza szczepienia to metoda dosyć skuteczna i, co ważne, zapobiegająca rozwojowi alergii. Szczepienie takie różni się od szczepień przeciwko chorobom zakaźnym – pacjent otrzymuje wiele zastrzyków z coraz większymi dawkami. Odczulaniem można spróbować zmusić organizm do tolerancji alergenu. Nie oznacza to jednak wyleczenia, tylko przesunięcie progu wrażliwości – duże ilości alergenu i tak mogą powodować reakcję uczuleniową.

Czy osoba uczulona np. na pyłki traw łatwiej niż inni może się uczulić także na psa?
Tak, bo alergia jest chorobą dziedziczoną genetycznie. Jeśli rodzice na nią nie chorowali, to prawdopodobieństwo zachorowania dzieci wynosi ok. 12 proc. Gdy jedno z rodziców ma alergię, to ryzyko wystąpienia alergii u dziecka się podwaja, a w wypadku alergii u obojga rodziców wynosi nawet 70 proc. Dziedziczy się jednak tylko skłonność do alergii, a nie konkretne uczulenie – a więc nawet jeśli rodzice mieli alergię na psa, to dziecko może być uczulone na coś zupełnie innego.

Jakie inne zwierzęta domowe uczulają?
Koty uczulają znacznie bardziej niż psy. Zdarzają się także alergie na papużki i dafnie, którymi żywią się rybki akwariowe. Chomiki, króliki, świnki morskie również mogą być przyczyną alergii, choć nie mamy danych statystycznych, by stwierdzić, jak poważny jest to problem. Uczulonym można też być np. na preparaty do pielęgnacji zwierząt. Ustalenie, na co pacjent ma alergię, bywa wówczas problemem, bo jemu z reguły wydaje się, że na samo zwierzę…

Kto najczęściej choruje na alergie odzwierzęce?
Badania wykazały, że wśród dzieci jest o jedną trzecią alergików więcej niż wśród dorosłych, ale to chyba dlatego, że wciąż zapadają na tę chorobę nowe dzieci. Zaczynamy się nawet zastanawiać, czy powszechna teza, że z alergii się wyrasta, nie jest fałszywa.

Ile osób choruje na alergie odzwierzęce?
Wśród uczulonych – ok. 10 proc., w całej populacji oczywiście dużo mniej, pewnie mniej niż 1 procent.

Czy pacjenci, u których stwierdzono alergię na psa, łatwo pozbywają się go z domu?
Znakomita większość nie chce tego zrobić. Czasem rodzice przed zakupem psa robią dziecku testy. Gdy się okazuje, że jest uczulone, rozpoczyna się wielka dyskusja, bo ono przecież nie rozumie zagrożenia…

NAJBARDZIEJ UCZULAJĄ

• psy dużych ras – wytwarzają więcej alergenów
• krótkowłose – ich naskórek szybciej wydostaje się na powierzchnię
• mocno liniejące – w okresie gubienia sierści dają cięższe objawy

RASY DLA ALERGIKÓW

• pudel miniaturowy i toy
• shih tzu
• lhasa apso
• yorkshire terrier
• silky terrier
• maltańczyk
• bichon frise
• bolończyk
• hawańczyk
• coton de Tuléar