Dlaczego psy można oswoić, a wilki pozostają dzikie?

Specjalistka w dziedzinie biologii ewolucyjnej z Uniwersytetu w Massachusetts w Stanach Zjednoczonych Kathryn Lord podobnie jak inni biolodzy zastanawiała się, dlaczego, choć psy i wilki są do siebie tak bardzo podobne pod względem genetycznym, jedne stają się najlepszymi przyjaciółmi człowieka, a drugie pozostają dzikie. Prawdopodobnie dzieje się tak, bo inaczej rozwijają się ich zmysły – informuje magazyn „Ethology” w swym lutowym wydaniu.

Dotąd o rozwoju poszczególnych zmysłów u wilków niewiele było wiadomo ze względu na trudność w badaniu tego procesu na początkowym etapie rozwoju tych zwierząt. Zwykle więc przyjmowano, że dzieje się to podobnie jak u psów, które łatwo można obserwować. Dziś już wiadomo, że istnieje poważna różnica w rozwoju obu tych gatunków.

Kathryn Lord dla potrzeb swojego doktoratu zbadała zachowania 11 wilcząt z trzech miotów i 43 szczeniąt border collie i owczarków niemieckich. Przy czym część szczeniąt była wychowywana przez suczki, a część prawie od początku przez ludzi. Lord analizowała reakcje na bodźce węchowe, dźwiękowe i wzrokowe.

Wilk a pies

Okazało się, że i u psów, i u wilków zmysł powonienia rozwija się, gdy mają dwa tygodnie. Zmysł słuchu, gdy mają cztery tygodnie, a zmysł wzroku, gdy mają sześć tygodni. Kathryn Lord odkryła jednak fundamentalną różnicę. Otóż zdolność eksplorowania otoczenia pojawia się u wilków w wieku dwóch tygodni, czyli o dwa tygodnie wcześniej niż u psów.

Prawdopodobnie ta różnica decyduje o tym, że wilki, które już w wieku dwóch tygodni, otwierają swe okno socjalizacyjne, inaczej funkcjonują w otoczeniu. Dwutygodniowe wilczęta są ślepe i głuche. Ale doskonale się już poruszają, mają dobrą koordynację i są w stanie wspinać się na niewielkie wzniesienia.

Ich pobratymcy, psy, w tym wieku nie stają jeszcze na cztery łapach, nie mówiąc już o chodzeniu. Mały wilk, gdy zaczyna słyszeć, ma już za sobą liczne wędrówki, w których kierował się zmysłem powonienia, zatem dźwięki, które się wtedy pojawią, go przerażają.

Podobnie będzie później, gdy zacznie widzieć. Pies, gdy otwiera się jego okno socjalizacyjne, słyszy, a wkrótce będzie widział. Dlatego ma większe niż wilk szanse nawiązania społecznych więzi międzygatunkowych, zwłaszcza z ludźmi.