Problemy psich nastolatków – wiemy, jak je rozwiązać!

Pies nastolatek i młodość – czas burzy i naporu, pierwszych erotycznych doświadczeń, wspaniałych dokonań, ale też wybryków, o których wolelibyśmy nie pamiętać. Huragan uczuć: jednego dnia czujemy, że cały świat należy do nas, a następnego mamy ochotę rzucić się pod pociąg z powodu pryszcza na nosie.

Początek dojrzewania wyznacza biologiczny zegar, uruchamiający skomplikowany mechanizm hormonalny sterujący rozwojem fizycznych cech płciowych oraz właściwych płci zachowań i emocji. Analogiczne procesy hormonalne – i do pewnego stopnia psychiczne – nie są obce także naszym czworonożnym pupilom.

Nadmiernie żywe reakcje

Każdy pies dojrzewa we właściwym dla siebie tempie. Zwykle mniejsze rasy kończą okres dojrzewania wcześniej, większe stają się dorosłe dopiero w wieku 2-2,5 lat, kiedy ich psychika i funkcjonowanie gruczołów wydzielania wewnętrznego się stabilizują. – głuchną i ślepną na wszelkie inne sygnały.

Pies w seksualnej euforii potrafi dokonywać rzeczy niezwykłych, takich jak wspinanie się po siatce ogrodzenia czy podkopywanie fundamentów. Dlatego np. w Wielkiej Brytanii opiekun czworonoga, który przypadkowo pokrył sukę, nie ponosi odpowiedzialności za czyn swojego pupila.

W okresie dojrzewania nawet obojętne wcześniej zjawiska i obiekty, takie jak ustawione inaczej w domu krzesło, kosz na śmieci lub przechodzień, mogą budzić żywe reakcje zaskoczenia, strachu lub agresji. Pod wpływem testosteronu samce rywalizują z innymi psami, bronią swoich opiekunów w sytuacjach, które tego nie wymagają, a kiedy poczują zapach cieczki – nawet z odległości ponad kilometra! – obowiązek zapobiegania niechcianej ciąży spoczywa wyłącznie na opiekunach suk. Pojawia się też problem zachowań kopulacyjnych, u suki występuje pierwsza cieczka, a gra hormonów gna ją w poszukiwaniu partnera do reprodukcji.

Zabawa zamiast kary

Dojrzewanie to czas rozchwianych emocji i eksperymentów z zachowaniem. Spokojne dotąd i niesprawiające kłopotów czworonogi zaczynają kraść ze stołu, uciekać na spacerach, oszczekiwać sąsiada, z którym do tej pory żyły w dobrej komitywie.

Zmienność nastrojów i nadmierna ekscytacja mogą utrudniać rytm treningów i codzienne porozumiewanie się z psem, często bowiem nie potrafi on skupić uwagi na opiekunie czy wykonywanym zadaniu. W sytuacjach wywołujących nawet umiarkowany stres – takich jak zajęcia w psiej szkole – zwierzę może reagować zarówno silnym lękiem i wycofaniem, jak też głupawką – skacząc, biegając i szczekając jak rozbrykany szczeniak.

Opiekun powinien zdawać sobie sprawę, że jest to przede wszystkim sposób odreagowania napięcia, i nie traktować takiego zachowania jako przejawu nieposłuszeństwa czy krnąbrności. Dlatego podczas szkolenia należy być opanowanym, a jeśli pies zachowuje się źle, warto zrobić kilka minut przerwy i zaproponować mu – dla rozładowania nadmiaru emocji – np. zabawę piłką. Kiedy ochłonie, można wrócić do przerwanych zajęć.

Emocje psa kontra emocje pana

Młodość to okres intensywnego uczenia się nowych zachowań i zdobywania doświadczeń. Błędy popełnione wtedy podczas szkolenia i wychowania mogą sprawić, że nasz pupil będzie reagował w pewnych okolicznościach lękiem, agresją lub nadmiernym pobudzeniem i ekscytacją.

Zarówno karanie psa, jak i próby uspokojenia go, kiedy zachowuje się źle, mogą spowodować utrwalenie niepożądanych zachowań. Jeśli nasz podopieczny ucieknie nam na pół godziny podczas spaceru w parku, świat się nie zawali. Natomiast emocjonalna reakcja, zwłaszcza negatywna, niechybnie doleje oliwy do ognia. W okresie dojrzewania warto poświęcić więcej uwagi i czasu na codzienny trening, ruch i zabawę – nadmiar energii młodego psa musi znaleźć ujście.

Pies nastolatek – jak go okiełznać?

Konsekwentne ignorowanie złych zachowań i jednoczesne uczenie psa zachowań właściwych to najlepszy sposób radzenia sobie z młodzieńczymi wybrykami. Świetnym sposobem opanowywania rozbrykanego psiego nastolatka jest trening z użyciem klikera i wykorzystywanie go w codziennych sytuacjach. Uczy on psa koncentracji na opiekunie, zaspokaja potrzebę aktywności oraz – co bardzo ważne – pozwala precyzyjnie nagradzać właściwe zachowanie. Praca z klikerem koncentruje psa na myśleniu, uspokajając emocje. Kiedy bowiem umysł śpi, budzą się demony – i odwrotnie.

Autor: Andrzej Kłosiński