14.08.2023
Dirofilarioza u psa. Czym jest robaczyca serca u psa?
Aleksandra Prochocka
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Dirofilarioza u psa do niedawna uważana była za chorobę tropikalną. Coraz częściej jednak słyszy się o niej na całym świecie – w tym także w Polsce. Niestety zakażenie nicieniami sercowymi może prowadzić do śmierci psa!
fot. Shutterstock
Dotychczas uważało się, że dirofilarioza jest chorobą ściśle związaną z ciepłym i wilgotnym klimatem, a jej występowanie w dużej mierze ogranicza się do południowych stanów USA. Niestety ze względu na zmiany klimatyczne coraz większą liczbę zachorowań notuje się także w Kanadzie, Meksyku, Ameryce Południowej, a także w Japonii, Australii i Europie. Pojedyncze przypadki dirofilariozy u psów odnotowano nawet w Polsce. Czym objawia się ta choroba? Jak ją leczyć i czy możesz uchronić swojego psa przed zarażeniem dirofilariozą?
Czym jest dirofilarioza?
Dirofilarioza to choroba pasożytnicza wywoływana przez nicienie Dirofilaria immitis. Pasożyty te potrzebują dwóch żywicieli – pośrednim żywicielem jest dla nich komar. Mikroskopijnej wielkości larwy nicieni z rodzaju Dirofilaria są przenoszone przez samice komarów i przedostają się do organizmu zwierząt podczas ukąszenia tych owadów.
Do ostatecznych żywicieli dirofilarii należą głównie psy i koty, a także wilki i lisy. W ich organizmach zachodzi rozmnażanie się dorosłych form pasożytów, a komary zarażają się larwami w trakcie żerowania na chorych zwierzętach. U ludzi nicienie Dirofilaria immitis występują niezwykle rzadko, choć w przebiegu dirofilariozy u człowieka również wystąpić mogą niebezpieczne powikłania.
W miejscu ugryzienia komara może rozwinąć się zapalenie skóry, często też pojawiają się guzki, które mogą przekształcić się w ropnie. Larwy dirofilarii trafiają najpierw do tkanki podskórnej i mięśni żywiciela, skąd wraz z krwią wędrują do tętnicy płucnej – ich głównego miejsca bytowania. W ciele ssaków drapieżnych pasożyty te mogą osiągać nawet 30 cm długości. Przy dużych inwazjach dorosłe postacie nicieni mogą zajmować także prawą komorę serca psa.
Dirofilarioza u psa – objawy
Przemieszczające się i żerujące w organizmie zwierzęcia mikrofilarie powodują silne urazy tkanek. W wyniku oddziaływania obcych antygenów tworzą się liczne niewielkie uszkodzenia małych naczyń tętniczych, które prowadzą do ich zamknięcia i nadciśnienia płucnego. Rozwijają się także stany zapalne w obrębie płuc i naczyń krwionośnych. Długotrwała inwazja będzie się przyczyniać do tworzenia zwłóknień w płucach, zatorów płucnych, a nawet wodobrzusza. Dodatkowo antygeny wydzielane przez dirofilarie mogą uszkadzać nerki i prowadzić do ich stanów zapalnych. Obumarłe pasożyty będą natomiast blokować naczynia krwionośne odprowadzające krew między innymi z wątroby, co może powodować jej niewydolność, dlatego dirofilarioza sercowo-płucna powodować będzie nie tylko objawy zaburzeń krążenia, ale także niewydolności innych narządów.
Objawy dirofilariozy obserwowane przez opiekunów to najczęściej:
- przyspieszony oddech i duszności,
- kaszel (także z krwią),
- gorączkę,
- spadek masy ciała,
- szybsze męczenie się,
- omdlenia przy dużym wysiłku.
Wystąpienie bardziej wyraźnych i dotkliwych objawów zależne będzie od wieku i ogólnego stanu zdrowia psa, intensywności inwazji nicieni oraz od funkcjonowania układu odpornościowego danego czworonoga. Zdarzyć się może także, że dirofilarioza u psa przez dłuższy czas przebiegać będzie bezobjawowo. Taka sytuacja ma miejsce najczęściej u szczeniąt, u których pierwsze oznaki robaczycy serca mogą pojawić się nawet rok po zarażeniu.
Jak wykryć dirofilariozę u psów?
W przypadku podejrzenia dirofilariozy u psa niezwykle ważne jest wykonanie badań krwi. W postawieniu prawidłowej diagnozy pomocne będzie również wykonanie badania USG klatki piersiowej i serca, a nieraz także badań krwi w celu oznaczenia obecności przeciwciał metodą PCR. Lekarz weterynarii może również zalecić prześwietlenie klatki piersiowej zwierzęcia, które pozwoli specjaliście ocenić skalę zarobaczenia i zniszczeń poczynionych przez inwazję pasożytów.
Leczenie dirofilariozy u psa
Celem leczenia dirofilariozy u psa jest kolejno:
- zabicie dorosłych nicieni,
- zabicie niedojrzałych osobników,
- ograniczenie skutków ubocznych stosowania leków,
- minimalizowanie ryzyka zatorów wywołanych przez zaleganie w naczyniach krwionośnych obumarłych pasożytów.
Niestety lek stosowany do zwalczania dirofilarii – melarsomina – jest silnie toksyczny dla organizmu psów, a ich przedawkowanie może prowadzić nawet do śmierci zwierzęcia. Niezwykle ważne jest więc określenie prawidłowego ich dawkowania oraz uważne obserwowanie stanu psa przez kilka godzin po ich podaniu.
W przypadku silnego zarobaczenia i wystąpienia powikłań, konieczne może być również leczenie stanów zapalnych płuc lub niewydolności serca. W ciężkich przypadkach zdarzyć się może także, że nagromadzone w naczyniach krwionośnych i sercu psa obumarłe nicienie całkowicie zablokują przepływ krwi u czworonoga (zespół żyły głównej). W takim przypadku przed rozpoczęciem leczenia konieczne będzie chirurgiczne usunięcie dorosłych pasożytów.
Profilaktyka dirofilariozy u psów
Dirofilarioza to groźna choroba – silne inwazje nicieni sercowych u psa stanowią poważne zagrożenie dla życia czworonoga. Ich leczenie również nie jest proste i może wiązać się z przeróżnymi powikłaniami. Chcąc zapobiec dirofilariozie sercowo-płucnej u psa, warto podawać czworonogowi środki przeciwpasożytnicze zawierające substancje mogące zwalczać stadia larwalne nicieni. Regularne odrobaczanie nie uchroni pupila przed samym zarażeniem, nie dopuści jednak do namnażania się mikrofilarii i rozwinięcia poważnych objawów. Substancje zwalczające nicienie płucne u psów zawarte są także coraz częściej w tabletkach przeciwko kleszczom. U zwierząt można stosować również przeznaczone dla zwierząt repelenty w postaci kropli spot-on i obroże odstraszające komary, które przenoszą dirofilarie.
Specjalista do spraw żywienia psów, zoopsycholog, wolontariusz w Schronisku na Paluchu. Absolwentka studiów magisterskich na Wydziale Nauk o Zwierzętach, SGGW.
Zobacz powiązane artykuły
18.10.2024
Negatywne skutki biegunki. Kiedy biegunka jest groźna dla psa?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Jakie konsekwencje dla zdrowia może mieć biegunka u psa? Sprawdź, kiedy biegunka będzie niebezpieczna dla czworonoga i jak możesz złagodzić jej negatywne skutki.
undefined
16.10.2024
Ludzkie choroby, na które chorują też psy
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Wbrew pozorom organizm psa jest bardzo podobny do naszego. Z tego względu typowe, ludzkie choroby można spotkać także u psów!
undefined
19.09.2024
Psu brzydko pachnie z pyska? Sprawdź, co możesz z tym zrobić!
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Czujesz, że twój czworonożny przyjaciel, podchodząc do ciebie, ma nieświeży oddech? Czy widzisz ciemniejszy osad na jego zębach? Pamiętaj, że kamień nazębny to nie tylko kwestia estetyki. Jeśli problem zostanie zbagatelizowany, to pies nie tylko będzie odczuwał ból, ale z czasem może nawet stracić zęby. Cóż więc robić? Najważniejsza jest profilaktyka!
undefined