02.11.2023

Stres u psa – co warto o nim wiedzieć?

Marta Tomala

Marta Tomala

Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Nadmierny poziom stresu jest bolączką dzisiejszych czasów – nasze życie, szczególnie w środowisku wielkomiejskim, obfituje w czynniki wywołujące stres. Nie każdy jednak wie, że napięcie towarzyszy również naszym domowym pupilom! I nie chodzi tylko o coroczne pokazy fajerwerków. Zobacz, jaki wpływ na organizm ma stres u psa.

stres u psa

fot. Shutterstock

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o potencjalnych czynnikach wywołujących u psa stres, jego objawach i wpływie na organizm – czytaj dalej. Podpowiemy, jak rozpoznać nadmierny stres u psa, jakie sytuacje mogą go spowodować, jak mu przeciwdziałać, a nawet zapobiegać jego wystąpieniu!

Czym właściwie jest stres?

Stres sam w sobie jest zjawiskiem fizjologicznym. Jest to stan, w którym organizm poprzez reakcję neurohormonalną mobilizuje się do odpowiedniej reakcji – takiej, która umożliwi mu przetrwanie w nietypowej lub niekomfortowej sytuacji. Reakcja stresowa mobilizuje więc zwierzę do uchronienia się przed zagrożeniem czy też zaspokojenia niektórych potrzeb. Dlaczego stres u psa urasta do rangi problemu? Przede wszystkim, jak wszystko w nadmiarze, zbyt silny, a szczególnie długotrwały niepokój jest szkodliwy dla czworonoga.

Stres przewlekły, w którym organizm przez wiele godzin, dni, czy wręcz na stałe znajduje się w stanie podwyższonej mobilizacji, wywołuje szereg zmian w ciele, np. podwyższenie poziomu kortyzolu. Im dłuższa reakcja stresowa i czas narażenia na stresujący bodziec, tym dłużej zajmuje psu powrót do normy. To wszystko na dłuższą metę może wywołać nie tylko zmiany zachowania i obniżenie komfortu życia zwierzaka, ale nawet… problemy zdrowotne! 

Długotrwały stres wpływa negatywnie na odporność organizmu. Tym samym może zwiększać ryzyko wystąpienia i utrudniać leczenie chorób. Może powodować schorzenia na tle hormonalnym oraz neurologicznym, a także utrudniać leczenie pupila. Taki stres nie spełnia już swojej funkcji przystosowawczej – jedynie wyniszcza organizm.

Co może wywołać stres u psa

Niektóre czynniki wywołujące stres u psa są dla nas oczywiste. Jeśli pies boi się burzy czy sylwestrowych wystrzałów, nietrudno domyślić się, że przeżywa stres. Podobnie ze zwierzakami obawiającymi się wizyty u lekarza weterynarii czy nielubianych zabiegów pielęgnacyjnych. Podwyższenie poziomu stresu można zaobserwować u psów chorych, zwłaszcza odczuwających przewlekły ból.

Stresem są dla psa także zmiany w obrębie domowego stada czy… miejsca zamieszkania. Pojawienie się nowego domownika – dziecka, osoby dorosłej czy kolejnego zwierzaka, może zaburzyć poczucie bezpieczeństwa pupila. Podobnie odejście – zwłaszcza osoby czy zwierzęcia, z którymi pies był mocno zżyty. Przeprowadzka, a u wrażliwego psa nawet wyjazd z rodziną na wakacje, również uruchamia reakcję stresową. Jeszcze silniejszy stres może wywołać rozłąka z opiekunami – pozostawienie pod opieką rodziny czy w psim hotelu.

Mniej oczywiste sytuacje generujące stres to… wszelkiego rodzaju niezaspokojone potrzeby naszego zwierzaka. Może to być długotrwała izolacja od rodziny przy zbyt długim pozostawianiu psa w samotności – w domu lub kojcu na zewnątrz. Brak odpowiedniej aktywności, spacerów, wystarczającej ilości bodźców w otoczeniu również prowadzi do narastania niepokoju. W przypadku młodych zwierząt może to poważnie zaburzyć proces rozwoju psychicznego i socjalizacji.

Stres wywołuje również przesada w drugą stronę – zbyt częste, intensywne spacery i treningi, ciągłe narażenie na nadmierną ilość lub nasilenie bodźców takich jak hałas, tłum. Brak możliwości odpowiednio długiego, wartościowego wypoczynku w spokojnym otoczeniu jest silnym czynnikiem stresowym, uniemożliwiającym psu powrócenie do równowagi – nie tylko psychicznej, ale i neurologicznej czy hormonalnej!

Jak pomóc psu w stresie?

W terapii stresu u psa podstawą jest możliwe ograniczenie narażenia na nadmiernie stresujące czynniki (w tym właściwe zaspokojenie potrzeb psa – aktywności i wypoczynku) oraz praca behawioralna mająca na celu obniżenie stresu u psa w określonych sytuacjach i umożliwienie rozładowania napięcia w odpowiedni sposób. Wprowadzenie rutyny do codziennego życia, praca nad więzią z opiekunami pod okiem zoopsychologa bądź behawiorysty, zapewnienie niwelujących stres aktywności (zajęcia związane z węszeniem, zaspokojenie potrzeby gryzienia, żucia i lizania poprzez dostarczenie odpowiednich zabawek) z pewnością poprawią jakość życia naszego psa.

Nie każdej sytuacji jednak da się uniknąć, a emocje psa mogą być tak silne, że praca nad jego zachowaniem będzie bardzo trudna, o ile w ogóle możliwa. Właściwie dobrana suplementacja może pomóc wyregulować reakcje układu nerwowego, obniżyć poziom stresu i ułatwić pracę behawioralną – albo po prostu przetrwanie stresującego okresu. Ba, niektóre niedobory (zwłaszcza jednego z aminokwasów – tryptofanu) mogą nasilać stresowe reakcje układu nerwowego – ich uzupełnienie może znacząco poprawić komfort życia psa. Korzystne może być także zastosowanie ziół działających tonizująco na układ nerwowy.

twist off
materiał partnera

Tryptofan oraz wybrane zioła o działaniu uspokajającym (rumianek i kozłek lekarski) znajdziemy w dedykowanym pupilom preparacie KalmVet marki VET EXPERT. Podawany regularnie, z odpowiednim wyprzedzeniem w stosunku do stresujących wydarzeń, pozwoli skutecznie przeciwdziałać pojawianiu się nadmiernego stresu u psa. Smakowity, a przy tym dostępny w wygodnej formie TWIST OFF pozwala na wyciśnięcie zawartości do miski, podanie do zlizania lub w całości jak smakołyku. Dzięki temu mamy pewność, że pupil spożył całą zalecaną dawkę suplementu – bez przysparzania mu dodatkowego stresu przy podawaniu preparatu. O KalmVet od VET EXPERT warto pytać lekarzy weterynarii.

Na rynku dostępny jest również preparatu Calm&Relax marki VET EXPERT, który znajdziemy w dobrych sklepach zoologicznych. Zawiera on kombinację dwóch aminokwasów – tauryny i tryptofanu oraz ekstrakt z liści zielonej herbaty. Jego działanie wyciszające i redukujące napięcie jest bardzo korzystne nie tylko dla wrażliwego pupila, ale dla każdego psa narażonego na stresujące sytuacje.

Jak rozpoznać objawy stresowe

Próba uniknięcia stresującego bodźca, reakcja lękowa lub agresywna – rozpoznanie takich przejawów stresu, zwłaszcza w nagłej sytuacji, nie nastręcza nam większych problemów. Zestresowany zwierzak może wysyłać nam sygnały uspokajające – oblizywać się, odwracać głowę. Wydawanie dźwięków takich jak piszczenie lub warczenie, nadmierne wypadanie sierści, drżenie mięśni lub zmienione reakcje na bodźce również mogą być objawami stresu u psa.

Nieco trudniej rozpoznać przejawy długotrwałego, przewlekłego stresu. Wskazówkę mogą nam dać wszelkie zmiany zachowania psa – apatia, niechęć do ulubionych zajęć – ale i nadmierne pobudzenie, zbyt silne reakcje w normalnych, codziennych sytuacjach. Mogą pojawiać się zachowania będące próbą rozładowania stresu – wylizywanie i podgryzanie własnego ciała, niszczenie przedmiotów. Czasem pojawiają się też objawy somatyczne – problemy ze strony układu pokarmowego (zwłaszcza biegunka), zmiany skórne związane z wylizywaniem czy wygryzaniem sierści, zwiększona częstotliwość wypróżniania się, zaburzenia apetytu.

Psy różnią się między sobą pod względem odporności na sytuacje potencjalnie stresowe – mogą to być cechy osobnicze na tle genetycznym, ale też skutki popełnionych przez opiekuna błędów w okresie socjalizacji. Nadmierna reaktywność może być nawet skutkiem zbyt silnego stresu przeżywanego przez matkę w okresie ciąży – a więc już podczas okresu płodowego! Nasilone reakcje stresowe mogą wywołać indywidualne doświadczenia naszego psa, już w dorosłym wieku. Przeżyta traumatyczna sytuacja może zaburzyć równowagę psa na wiele tygodni i być przyczyną pojawiania się nadmiernego stresu w przyszłości.

Vet Expert


Artykuł powstał we współpracy z marką VET EXPERT.

Pierwsza publikacja: 26.04.2022

Podziel się tym artykułem:

Marta Tomala
Marta Tomala

Inż. zootechnik, zoopsycholog, behawiorysta psów i kotów, konsultant ds. żywienia zwierząt. Właścicielka hodowli psów rasy staffordshire bull terrier zarejestrowanej w Związku Kynologicznym w Polsce (FCI). Absolwentka Wydziału Nauk o Zwierzętach warszawskiego SGGW

Zobacz powiązane artykuły

09.10.2023

Wypadająca sierść u psa może oznaczać chorobę. Na co zwrócić uwagę?

Ten tekst przeczytasz w 4 minuty

Utarło się, że posiadanie psa w domu wiąże się z pozostawianą przez niego wszędzie sierścią. Większość z nas akceptuje tę niedogodność i po prostu bardziej przykłada się do sprzątania. Nie każdy jednak wie, że wypadanie sierści nie zawsze ogranicza się do fizjologicznego zjawiska, jakim jest linienie.

linienie czy choroba

fot. Shutterstock

Jak podać psu tabletkę?

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Psy, tak samo jak ludzie, chorują, więc kiedy weterynarz zapisze leki naszemu psu, będziemy musieli podać mu lekarstwo, co nie zawsze jest łatwe. Jak zatem podać psu tabletkę, by poszło sprawnie, a pies jej nie wypluł?

Jak podać psu tabletkę?

fot. Shutterstock

02.11.2023

5 sposobów na wzmocnienie odporności u psa. Poznaj je!

Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Troszcząc się o zdrowie i dobre samopoczucie naszych pupili, nie możemy nigdy zapominać o tym, by dbać o prawidłową odporność organizmu. To ona w ogromnej mierze decyduje, czy nasz pies zachoruje po kontakcie z czynnikiem zakaźnym. Od poziomu ogólnej odporności zależy też prawidłowa reakcja na program szczepień ochronnych i wytworzenie przeciwciał!

odporność u psa

fot. Shutterstock

null

Bądź na bieżąco

Zapisz się na newsletter i otrzymuj raz w tygodniu wieści ze świata psów!

Zapisz się