Pies i wilk – dwa bratanki?
Relacje pomiędzy psami domowymi a dzikimi wilkami są bardzo złożone i budzą wśród ludzi wiele emocji. Wilki mogą zabijać psy, ale też krzyżować się z nimi, dając płodne potomstwo. Wtedy mówimy o hybrydyzacji, a potomstwo rodzące się z takiego połączenia nazywa się hybrydami. Najczęściej dochodzi do skrzyżowania samicy wilka, czyli wadery, z samcem psa.
Gdzie ryzyko powstania hybryd jest największe? Tam, gdzie jest dużo biegających bez kontroli psów. Mogą one wejść w kontakt z wilkami. Drugim czynnikiem jest brak niespokrewnionego wilka do rozrodu. Warto jednak wiedzieć, że hybrydyzacja wilków żyjących na wolności jest czymś rzadkim. Nawet jeśli do niej dojdzie, miot charakteryzuje niska przeżywalność. Wynika to z faktu, że wilki żyjące w grupach rodzinnych wspólnie są zaangażowane w polowanie, dokarmianie szczeniąt i matki. Jeśli wadera zwiąże się z psem, jest to zdecydowanie krótki romans z całym ciężarem odchowu spoczywającym na wilczycy. Psi partner, w przeciwieństwie do wilczego, nie bierze udziału w wychowaniu szczeniąt.
Hybrydy psa i wilka a ludzka ciekawość
Hybrydy często budzą w ludziach fascynację, ale też lęk. Są posądzane o większą agresję i skłonności do ataków na ludzi. Jaka jest prawda? Z jednej strony hybrydy wychowane w wilczej grupie zachowują się jak wilki, ponieważ wychowały się i socjalizowały z nimi. Z drugiej strony hybrydyzacja powoduje zmiany w genach odpowiedzialnych za zachowanie. Zatem pozostaje tutaj wiele pytań, na które nauka będzie musiała dopiero odpowiedzieć.
Hybrydyzacja wilka z psem została wykorzystana w procesie tworzenia m.in. ras takich jak czechosłowacki wilczak i wilczak Saarlosa. Celem hodowlanym było osiągnięcie psa zdrowego, wytrzymałego, podatnego na szkolenie i wilczego w eksterierze, czyli wyglądzie zewnętrznym. Do stworzenia czechosłowackiego wilczaka posłużyły cztery wilki – dwie wadery i dwa basiory. Dzikie hybrydy bardzo często mają odmienny kolor futra oraz skrócony ogon i w pierwszym pokoleniu wcale nie wyglądają jak wilczaki, do których stworzenia wykorzystywano owczarki niemieckie.
Hybrydy na wolności – odpowiedzialność spoczywa na człowieku
Błędem myślowym jest sądzenie, że za hybrydyzację odpowiada liczna populacja wilka i ochrona tego gatunku. Wilk jest naturalnym elementem polskich lasów. Ma on do zrealizowania ważną rolę, jak m.in. zmniejszanie dużej liczby roślinożerców, co wpływa na ochronę flory.
Problemem są wolno biegające psy. Aby zapobiegać krzyżowaniu się dzikich wilków z psami, potrzebny jest sprawny system opieki nad zwierzętami. W jego skład wchodzą:
- zapobieganie bezdomności,
- niepuszczanie psów bez opieki i kontroli, zwłaszcza w lasach.
Dotyczy to szczególnie obszarów wiejskich, na których nad psami nie sprawuje się często praktycznie żadnej opieki.
