Ludzie określani są od zawsze jako wzrokowcy. Nie ma co do tego żadnych wątpliwości – wzrok jest naszym głównym zmysłem, dzięki któremu postrzegamy otaczający nas świat. Natomiast psy jednoznacznie kojarzą nam się z nieporównywalnymi zdolnościami do wyczuwania i rozróżniania zapachów. Od dawna były utożsamiane z niesamowitym węchem, dzięki któremu poznają swoje otoczenie. Jednak czy to właśnie węch jest ich głównym zmysłem? Dowiedz się, jak widzi pies!
Jak widzi pies?
Przyjęło się mówić, że psi wzrok jest gorszy od ludzkiego. Nie jest to jednak całkowicie prawdą! Psi wzrok od wzroku człowieka różni się przede wszystkim tym, jakie kolory widzi pies – czworonogi nie potrafią rozróżniać różnych odcieni czerwieni, które wyglądają dla nich jak żółty i niebieski. Jednak psi wzrok ma kilka właściwości, których brakuje ludzkim oczom! Te różnice wynikają z innych przystosowań i trybu życia człowieka i psa.
Wrażliwość na ruch i szczegóły
Oczy psa posiadajÄ… dużo wiÄ™kszÄ… zdolność do rejestrowania ruchu. Zdolność ta pozwalaÅ‚a czworonogom na szybsze reagowanie podczas polowania – dostrzeganie szybko poruszajÄ…cych siÄ™ obiektów znajdujÄ…cych siÄ™ na skraju pola widzenia byÅ‚o bowiem kluczowe dla zlokalizowania ofiary. RównoczeÅ›nie sprawia też, że zwierzaki sÄ… znacznie wrażliwsze na wykonywanie gwaÅ‚townych ruchów przez czÅ‚owieka, przez co mogÄ… siÄ™ ich wystraszyć.
Większa wrażliwość na ruch idzie jednak w parze z niewielką szczegółowością. Mniejsza zdolność dostrzegania szczegółów potrafi przysporzyć psom problemów. Dziwna czarna postać w wysokim kapeluszu może w pierwszej chwili nie zostać zidentyfikowana przez psa jako człowiek, a przestraszony czworonóg może ją oszczekać.
Psy nie posiadają także zbyt dobrze rozwiniętych mięśni odpowiadających za akomodację soczewki. Dlatego ostrość widzenia psów na dużych odległościach jest mniejsza niż u człowieka. Przedmioty znajdujące się dość daleko mogą przypominać psu rozmazane plamy, dlatego czworonóg może nie rozpoznać worka na śmieci czy kamienia. Przez brak ostrego widzenia psiak może wziąć je za podejrzany obiekt i unikać ich jak potencjalnego zagrożenia.
Czy pies widzi w nocy?
Jeśli chodzi o zwierzęta, które najlepiej widzą w ciemności, to powszechnie uważa się, że są nimi koty. I owszem, jest to prawda. Ale oko psa też dobrze radzi sobie po zmroku. Psy posiadają bowiem większe źrenice niż ludzie i dużą powierzchnię rogówki, dzięki czemu mogą przez oko przepuszczać więcej światła. Ponadto w oczach psa znajduje się dużo fotoreceptorów, czyli pręcików. Receptory odpowiedzialne za widzenie światła w psich oczach pracują lepiej w przyciemnionym świetle – w przeciwieństwie do czopków odpowiedzialnych za wykrywanie kolorów. Umożliwia to psom lepsze widzenie przy słabym oświetleniu i rejestrowanie ruchu w półmroku.
W psim oku znajduje się tzw błona (makata) odblaskowa, o łacińskiej nazwie tapetum lucidum. Ta część oka odbija światło z powrotem przez siatkówkę i tworzy żółtozielony błysk. Tapetum lucidum jest jak lustro, które umiejscowione jest pomiędzy blaszką naczyniową a blaszką naczyń włosowatych. To właśnie ona odpowiada za to, ze psom na zdjęciach świecą się oczy na żółto lub zielono.
To wszystko sprawia, że psy widzÄ… w nocy aż pięć razy lepiej, niż ludzie! OczywiÅ›cie ani psy, ani koty nie zobaczÄ… niczego w caÅ‚kowitych ciemnoÅ›ciach – do widzenia potrzebujÄ… choć niewielkiej iloÅ›ci Å›wiatÅ‚a. WiÄ™kszość opiekunów psów nie może wyjść z podziwu, że ich pupil potrafi poruszać siÄ™ po mieszkaniu w Å›rodku nocy, nie potykajÄ…c siÄ™ o meble. Jest to zasÅ‚uga nie tylko ich lepszego widzenia w półmroku,ale też znajomoÅ›ci ukÅ‚adu domu.
Jakie jest pole widzenia psa?
Według badaczy, u psów różnych ras nie ma większych różnic w widzeniu w ciemności i rozróżnianiu kolorów. Jednakże różnice anatomiczne, takie jak dłuższy pysk czy umiejscowienie oczu, mogą mieć wpływ na to, jak widzi pies. Istnieją również różnice między rasami psów, wynikające z budowy ich czaszki. To wszystko będzie wpływać na pole widzenia psa.
Pole widzenia czÅ‚owieka wynosi okoÅ‚o 180° – liczÄ…c pole widzenia jednoocznego. U psa pole widzenia może siÄ™gać od 240° do okoÅ‚o 270°, w zależnoÅ›ci od budowy gÅ‚owy. Szersze pole widzenia bÄ™dÄ… miaÅ‚y psy z wÄ…skimi gÅ‚owami, u których oczy poÅ‚ożone bÄ™dÄ… bardziej na bokach. Psy z dÅ‚ugim pyskiem, na przykÅ‚ad owczarki niemieckie, bÄ™dÄ… miaÅ‚y dziÄ™ki temu lepszÄ… zdolność do widzenia przedmiotów znajdujÄ…cych siÄ™ po bokach. Dlatego bÄ™dÄ… potrafiÅ‚y dostrzec poruszenie w stadzie owiec. Również psy myÅ›liwskie korzystajÄ… z tej zdolnoÅ›ci, reagujÄ…c na przemykajÄ…cÄ… bokiem zwierzynÄ™. MogÄ… mieć natomiast problem z dostrzeżeniem tego, co znajduje siÄ™ w pobliżu ich nosa, gdyż posiadajÄ… niewielkie pole widzenia obuocznego.
Natomiast pies, który ma bliżej rozstawione oczy i krótszy pysk, będzie miał większe pole widzenia na wprost. Większe pokrywanie się pola widzenia u psów z krótszym pyskiem i węższym rozstawem oczu daje lepszą orientację przestrzenną. Trzeba jednak pamiętać, że psy o krótkich pyskach bywają krótkowidzami, przez co często nie są zainteresowane zabawą w aportowanie piłki – po prostu nie mogą jej dostrzec.
Jak widzi pies? Znaczenie w komunikacji
Psy kierują się wzrokiem przy wzajemnej komunikacji. Ruchy i pozycja ogona, ułożenie uszu, postawa ciała – to wszystko komunikaty odczytywane wzrokiem. Konieczne są do prawidłowego zrozumienia intencji i nastroju drugiego czworonoga oraz prowadzenia z nim skutecznej interakcji.
Oczywiście psy potrafią odczytać to również dzięki zapachom wydzielanym przez ich kompana. Jednak badania przeprowadzone przez francuskich naukowców ze szkoły medycyny weterynaryjnej dowiodły, że psy rozpoznają osobniki swojego gatunku nawet na zdjęciach, bez obecności ruchu czy zapachu. Nie myliły się w swoim wyborze niezależnie od tego, jaką rasę przedstawiało prezentowane zdjęcie. Wiadomo także, że psy widzą rzeczy w telewizorze (choć zazwyczaj się nimi nie interesują).
Również w komunikacji z ludźmi psy posługują się licznymi gestami. Dla nieczułego ludzkiego nosa zapachy wydzielane przez psa podczas powitania są nieosiągalne. Psy nauczyły się więc w kontaktach z ludźmi angażować więcej wysiłku w sygnały wysyłane za pomocą części ciała niż te zapachowe. Umieją także odczytywać emocje z ludzkich twarzy. Ta zdolność psów również została zbadana przy użyciu zdjęć. Mimo że czworonogi nie mogły posiłkować się zapachem towarzyszącym ludziom przy różnych stanach emocjonalnych, prawidłowo wybierały obrazy odpowiadające zadanym emocjom.
Każdy, kto kiedykolwiek próbował nauczyć swojego psa jakiejś sztuczki, mógł zauważyć, że psy lepiej rozumieją komendy wydawane za pomocą gestów niż te głosowe. Potwierdzają to również badania. Psy są doskonałymi obserwatorami i jeśli wydawanej głosowo komendzie towarzyszyć będzie jakiś gest, to zostanie on szybciej zapamiętany niż wypowiadane słowo.
Â
Zrozumienie, jak widzi pies, jest naprawdę ważne
Im lepiej zrozumiemy, jak psy widzą świat, tym nasza relacja z nimi będzie lepsza. Zarówno ludzie, którzy są opiekunami swojego ukochanego psa, jak i psi trenerzy czy sportowcy powinni zdawać sobie sprawę, że psy widza świat z innej perspektywy niż ludzie. Dzięki temu łatwiej będzie pomóc psu odnaleźć się w naszym, ludzkim świecie i zbudować z nim głęboką więź.