Leki uspokajające dla psa. Czy można podawać mu psychotropy?

Domowe czworonogi coraz częściej cierpią na przeróżne lęki, które mogą stać się źródłem wielu problemów behawioralnych. Podstawą postępowania w przypadku psów lękowych powinna być zawsze terapia behawioralna polegająca przede wszystkim na wprowadzeniu zmian w codzienności zwierzaka i oswajaniu go z niepokojącymi sytuacjami i dźwiękami. W poważniejszych przypadkach takich zaburzeń behawioralnych konieczne może okazać się jednak dodatkowe wsparcie w postaci uspokajających suplementów, a nawet leków psychotropowych. Kiedy warto wprowadzić środki uspokajające dla psa? Jak działają psychotropy na psa i czy podawanie mu tabletek może mieć jakieś negatywne skutki?

Lęk i stres u psów – skąd się biorą?

Psy, tak samo jak ludzie, są zdolne do odczuwania lęku, strachu i stresu. Mogą również cierpieć na przeróżne traumy i fobie. Najczęstsze rodzaje lęku u psów można podzielić na trzy kategorie.

• Strach związany z konkretnym obiektem, miejscem, sytuacją lub bodźcem. Może być wywołany przez głośne dźwięki (burze, fajerwerki), obce osoby, nieznajome psy, nieznane psu przedmioty (parasol, odkurzacz), elementy otoczenia (kafelki na podłodze, lustro), wizytę u weterynarza, jazdę samochodem…
• Lęk separacyjny. Wywołany jest całkowitą samotnością lub odizolowaniem od konkretnego członka rodziny. Objawy mogą mieć różne natężenie – od niewielkiego niepokoju aż do paniki.
• Lęk będący skutkiem zaburzeń kognitywnych u starzejących się psów. Spowodowany jest osłabieniem zdolności poznawczych, pamięci i trudnościami w nauce. Tego typu lęk jest jednym z objawów psiej demencji.

Podczas sytuacji stresowej psy mogą reagować w przeróżny sposób. U niektórych czworonogów lęk można zaobserwować jedynie dzięki nieznacznie zmieniającej się mowie ciała – kładzeniu uszu, kuleniu ogona, oblizywaniu pyska czy odwracaniu głowy. Inne zwierzaki mogą uciekać, zamierać w bezruchu, załatwiać się pod siebie, a nawet zachowywać się agresywnie. Do objawów silnego lęku można także zaliczyć zachowania obsesyjno-kompulsywne, uporczywe szczekanie, niszczenie elementów otoczenia czy samookaleczanie.

Jak pomóc psu, który się boi?

Lękliwy pies sprawia problemy nie tylko swoim opiekunom – ciągły strach odbija się również na jego samopoczuciu i zdrowiu. W niektórych sytuacjach kierowany strachem zwierzak może także stać się niebezpieczny dla otoczenia. Dlatego niezwykle ważne jest udzielenie mu odpowiedniej pomocy.

Podstawą w postępowaniu z lękliwymi psami zawsze powinna być praca pod okiem doświadczonego behawiorysty. Specjalista pomoże ustalić przyczynę problemów psa, podpowie jakie zmiany wprowadzić w otoczeniu czworonoga, by zapewnić mu poczucie bezpieczeństwa i jak zachować się w trudnych sytuacjach. Rozplanuje także sesje szkoleniowe, których celem będzie oswojenie zwierzaka ze źródłem jego lęków. Czas trwania terapii behawioralnej zależeć będzie od rodzaju odczuwanego przez psa lęku, jego intensywności i zaangażowania opiekuna.

Zdarzyć się jednak może, że odczuwany przez psa stres i lęk całkowicie uniemożliwią mu naukę. Owładnięty paniką, broniący się za wszelką cenę lub kompulsywnie szczekający czworonóg nie będzie w stanie skupić się na opiekunie, zachować się w inny sposób czy poczuć bezpiecznie. W takich sytuacjach pomocne mogą okazać się leki uspokajające dla psa przepisane przez lekarza weterynarii.

Jak działają leki uspokajające dla psa?

Najczęściej stosowane środki uspokajające dla psa można podzielić na dwa rodzaje – doraźne i podawane przewlekle. Większość z tych środków uspokajających stosowana jest u ludzi w leczeniu depresji, stanów lękowych, fobii i innych zaburzeń psychicznych. Organizm psa nie różni się jednak znacząco od ludzkiego i w podobny sposób reaguje na niektóre psychotropy.

• Leki do długiego stosowania. Środki te trzeba podawać codziennie, a efekt ich stosowania pojawia się dopiero po kilku dniach lub tygodniach. Ich zadaniem jest zwiększenie aktywności niektórych neuroprzekaźników (głównie serotoniny) w mózgu psa, poprawienie nastroju i odstresowanie zwierzaka, który staje się bardziej podatny na terapię behawioralną. U domowych czworonogów stosuje się zazwyczaj leki antydepresyjne z grupy SSRI – sertralinę i fluoksetynę.
• Doraźne leki uspokajające. Ich działanie pojawia się zazwyczaj 30-60 minut od podania i trwa do kilku godzin. Tego typu leki uspokajające dla psów stosuje się zazwyczaj w przypadku czworonogów reagujących lękiem w takich sytuacjach, jak burza, podróż samochodem czy wizyta u weterynarza. Mogą być także stosowane u zwierząt cierpiących na lek separacyjny, które zostają same wyłącznie okazjonalnie i na krótko. Do tej grupy środków zalicza się przede wszystkim benzodiazepiny, które oprócz efektu uspokajającego mogą także powodować lekką amnezję i uniemożliwić psu zapamiętywanie traumatycznych sytuacji. Wadą tych leków jest możliwość silnego uzależnienia.

Psychotropy dla psa – kiedy można je podawać?

Podawanie psu tabletek uspokajających może zalecić behawiorysta lub trener pracujący z czworonogiem. Jednak leki może przepisać wyłącznie lekarz weterynarii. Przed wypisaniem recepty specjalista powinien dokładnie przebadać czworonoga, zebrać od opiekuna szczegółowy wywiad dotyczący zachowania, stanu zdrowia i sposobu żywienia zwierzaka, a także wykonać badania pozwalające wykluczyć inne możliwe przyczyny problemów behawioralnych. Psychotropy dla psa należy podawać wyłącznie w sposób zalecony przez lekarza weterynarii, który określi odpowiednie dawkowanie i częstotliwość podawania.

Tabletki na uspokojenie dla psa – skutki uboczne

Czworonóg otrzymujący psychotropy przeciwdepresyjne może początkowo cierpieć na mdłości, być rozdrażniony, nadmiernie pobudzony lub nie mieć apetytu. Takie problemy powinny jednak minąć po pierwszym tygodniu od rozpoczęcia terapii. Odpowiednio dobrane leki i ich dawki nie powinny powodować nadmiernej senności, otępienia czy ślinotoku. Natomiast doraźne leki uspokajające (benzodiazepiny) mogą wywołać senność, niezborność ruchową i dezorientację. U psów ze skłonnością do agresji środki te mogą nasilić problemy, dlatego powinny być stosowane niezwykle ostrożnie.

Leki uspokajające dla psa mogą także wchodzić w interakcje z innymi lekami podawanymi czworonogowi, nasilając lub osłabiając ich działanie. Dlatego przed wzięciem recepty od lekarza weterynarii poinformuj go o wszystkich problemach zdrowotnych swojego pupila.