28.01.2024
Czy psy odczuwają empatię i wdzięczność? Co powinniśmy o tym wiedzieć?
psy.pl
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Jako opiekunowie psów bardzo chcielibyśmy poznać psychikę tych zwierząt. Wiedzieć, co czują i myślą. A czy istnieje coś takiego jak psia empatia?
fot. Shutterstock
Wesołe merdanie ogonen, poszczekiwanie w odpowiedzi na nasze słowa albo radosna gonitwa – to w oczach wielu opiekunów jest właśnie psia wdzięczność. Tymczasem od lat trwają badania, które mają ustalić, czy psy faktycznie są w stanie odczuwać wdzięczność i ją okazywać. Czy istnieje coś takiego jak psia empatia?
Wdzięczność a psia empatia
Na początek rozróżnijmy dwie sprawy. Wdzięczność to uczucie z zasady pozytywne, które towarzyszy nam, gdy ktoś zrobi dla nas coś miłego. Z drugiej strony mamy empatię, czyli umiejętność współodczuwania. Pojawia się ona, gdy zwierzę nie znajduje się w takiej samej sytuacji emocjonalnej jak swój pobratymiec czy opiekun, a mimo to jest w stanie odczuwać emocje im towarzyszące. Wynikałoby z tego, że to właśnie wdzięczność widzimy często w psim zachowaniu, podczas gdy empatia jest czymś nieco bardziej skomplikowanym. Co więcej, często mówi się, że tej ostatniej nie potrafią odczuwać nawet ludzie, którzy pod względem emocjonalnym są według badań o wiele bardziej rozwinięci. Co w takim razie z psami?
Emocje i psia psychika
Badania nad psią psychiką wciąż trwają, ale już przynoszą pewne efekty. Wiemy z nich, że psy są w stanie rozwinąć się emocjonalnie w podobnym stopniu jak ok. 2,5-letnie dziecko. Oczywiście, nie zajmuje im to tak wiele czasu – już w okolicach pół roku dysponują kompletną gamą emocji. Pośród niej mamy również i miłość, która jest bardzo blisko związana z wdzięcznością.
Wielu behawiorystów jednak waha się, czy to psy faktycznie pokazują nam, że są wdzięczne za nasze działania, czy po prostu my odczytujemy ich radość właśnie w ten sposób. Pytanie to jest aktualne w większości naszych relacji z psem. Czy jest on nam wdzięczny za długi spacer, czy po prostu cieszy się z możliwości zaspokojenia swoich instynktów? Czy dziękuje nam merdaniem za wizytę u weterynarza, gdy coś go boli, czy po prostu cieszy się, gdy ból mija? Trudno jest znaleźć jednoznaczną odpowiedź.
A co z empatią?
Tutaj sprawa wygląda nieco inaczej. Psia empatia jest zagadnieniem, któremu w ostatnim czasie badacze poświęcają sporo czasu. Z badań jednoznacznie wynika, że psy są w stanie odczuwać i pokazywać coś, co my ze swojej perspektywy porównalibyśmy właśnie do empatii.
Przykładowo, w jednym pomieszczeniu zamykano opiekuna i jego psa. Zadaniem człowieka było po prostu ignorowanie czworonoga – w tym celu dostał książkę i słuchawki z muzyką. Jednocześnie pies słyszał przez głośniki jeden z trzech rodzajów dźwięków: pozytywny (radość ludzi i szczekanie w zabawie psów), neutralny (np. deszcz) oraz negatywny (płacz człowieka i piszczenie psa). W wyniku tego testu dowiedziono, że psy o wiele bardziej przykładały wagę do tych dźwięków, które wiązały się z emocjami. Co więcej, swoją mową ciała pokazywały, że dźwięki negatywne powodują u nich stres.
Pies na ratunek
Jest jeszcze jedno ciekawe badanie związane z psią empatią i jej przełożeniem na zachowanie czworonoga. W pokoju zamykano psiego opiekuna, a przed zamkniętymi drzwiami stawiano psa. Człowiek miał za zadanie wydawać z siebie dźwięki radosne (nucenie) albo smutne (płacz). Zadaniem psa było dostanie się do opiekuna. Wszystkim psom udało się otworzyć drzwi, ale te, które słyszały płacz właścicieli, zrobiły to o wiele szybciej. Co ciekawe, z pomiarów czynności życiowych wynikało, że ich poziom stresu był o wiele niższy. Co to oznacza? Tylko i aż tyle, że pies jest w stanie wczuć się w emocje człowieka, ale również zapanować nad swoim zdenerwowaniem, aby wykonać zadanie, którego celem jest bycie blisko opiekuna i wsparcie go. Czy to nie jest pocieszające?
Autor: Biały Jack
Psy.pl to portalu tworzony przez specjalistów, ekspertów ale przede wszystkim przez miłośników zwierząt.
Zobacz powiązane artykuły
27.09.2024
Czy pies wie, że dziś wtorek? Głupie pytania – mądre odpowiedzi!
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Między lekturą jednego a drugiego poradnika przychodzą nam czasem do głowy pytania, na które trudno znaleźć w nich odpowiedzi – a my spróbowaliśmy ich poszukać!
undefined
10.09.2024
Psie ziewanie prawdę ci powie! Co pies nam mówi, gdy ziewa?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Kiedy ziewa człowiek, śmiało możemy założyć, że jest on zmęczony lub znudzony. Z psami jest jednak trochę inaczej. Co jeszcze może oznaczać psie ziewanie?
undefined
05.09.2024
Jak powinniśmy mówić do psa? Co najlepiej działa na twojego pupila?
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Głos niski, normalny czy mówienie jak do dziecka? Naukowcy sprawdzili, jak najlepiej mówić do psa, by z uwagą nas słuchał!
undefined