Nużyca u psa – czym jest i jak ją leczyć?

Nużyca to choroba skóry, która nie tylko wygląda strasznie – jest także trudna do prawidłowego zdiagnozowania i wyleczenia. Jak wygląda nużyca u psa i co ją wywołuje?

Nużyca u psa – przyczyny

Na skórze psa, tak jak i na ludzkiej, żyje wiele mikroorganizmów, których obecność nie wywołuje żadnych objawów. Jednym z nich są nużeńce (Demodex) – podłużne pajęczaki z rodziny roztoczy, które bytują głównie w torebkach włosowych i gruczołach łojowych. Demodex canis, czyli nużeniec psi, żyje na skórze niemal każdego domowego czworonoga. U zdrowych zwierząt nie powoduje żadnych dolegliwości.

Nużyca u psa to choroba polegająca na nadmiernym namnożeniu się nużeńców na skórze psa. Dochodzi do tego zazwyczaj wtedy, gdy organizm czworonoga jest osłabiony, a jego układ odpornościowy nie działa efektywnie. Nużyca jest więc problemem dotykającym najczęściej zaniedbane, niedożywione lub poważnie chore psy. Zauważono również, że występuje częściej u niektórych ras psów, takich jak dalmatyńczyk, bulterier, doberman, west, bokser czy buldog angielski. Ta pasożytnicza choroba może mieć bardzo ciężki przebieg, a nawet stanowić zagrożenie dla życia zwierzęcia.

Nużyca u psa – objawy

Objawy nużycy mogą być różne – są zależne od wieku psa i postaci tej choroby.

Postać miejscowa

Dotyczy zazwyczaj psów młodych, poniżej 6. miesiąca życia. Jej objawy to zaczerwienienia i zgrubienia skóry, a także wyłysienia w okolicy oczu, pyska, na głowie, uszach, tułowiu lub przednich łapach. Obejmuje zazwyczaj 5-6 asymetrycznie rozmieszczonych na ciele psa obszarów o średnicy około 5 cm. Powstałe zmiany wokół oczu często przypominają okulary. Zmienionej skórze nie towarzyszy świąd, o ile nie dojdzie do wtórnego zakażenia bakteryjnego. W 90% przypadków choroba sama ustępuje w ciągu 6-8 tygodni. Pozostałe 10% przeradza się w postać uogólnioną.

Postać uogólniona

Występuje u psów w każdym wieku, jednak najczęściej dotyka kilkunastomiesięczne psy, których układ odpornościowy przechodzi pewne zmiany związane z dojrzewaniem płciowym. U psów starszych ta postać nużycy jest wywołana osłabieniem układu immunologicznego, które towarzyszy innej, poważnej chorobie (takiej jak nowotwór, niedoczynność tarczycy czy choroby zakaźne). Postać uogólniona przybiera formę licznych, małych zmian skórnych lub obejmuje większy obszar, na przykład głowę zwierzęcia. W skrajnych przypadkach może objąć całe ciało psa. Chorobie tej towarzyszyć mogą stan zapalny, wysięk, przebarwienia skóry i strupy. Nieleczona nużyca u psa może skutkować spadkiem masy ciała, zapaleniem nerek, powiększeniem węzłów chłonnych, a nawet posocznicą.

Postać palcowa

Obejmuje przestrzenie międzypalcowe. Może wchodzić w skład postaci uogólnionej lub występować samodzielnie. Jest trudna do leczenia i ma zazwyczaj ciężki przebieg. Obejmuje rumień w okolicach palców, złuszczanie naskórka na łapach, swędzenie, bolesność, a także ropne zmiany na skórze. Może doprowadzić nawet do martwicy palców.

Nużyca u psa – diagnoza i leczenie

W celu zdiagnozowania nużycy u psów należy wykonać głęboką zeskrobinę skórną z kilku miejsc. Skórę pokrytą bliznami, owrzodzeniami czy przetokami trudno jednak zbadać w ten sposób. W takim przypadku można wykonać biopsję skóry lub badanie mikroskopowe ropnej wydzieliny.

Leczenie nużycy u psów obejmuje przede wszystkim stosowanie środków roztoczobójczych, zarówno w postaci szamponów i kropli, jak i środków doustnych. W przypadku wtórnych zakażeń drożdżakami lub bakteriami stosuje się odpowiednio środki grzybobójcze lub antybiotyki. W przypadku nużycy u psów starszych, spowodowanej spadkiem odporności, konieczne jest ustalenie przyczyny osłabienia układu immunologicznego i podjęcie odpowiedniego leczenia. Pomocne okazują się także preparaty witaminowe i kwasy tłuszczowe omega-3, które zwiększają odporność i poprawiają stan skóry zwierzęcia.

Podczas leczenia należy regularnie kontrolować skuteczność terapii. Zeskrobiny powinny być wykonywane co 2-4 tygodnie. Leczenie należy kontynuować do momentu 2-3 ujemnych zeskrobin, wykonywanych w odstępie 2 tygodni i po miesiącu. Wyleczony psiak szybko porasta nową sierścią i odzyskuje dawny wygląd. Jednak jednorazowe przechorowanie nużycy nie gwarantuje, że zwierzak nie zachoruje na nią ponownie!