Nie lecz ucha na oko

Chore na uszy psy mogą się zachowywać różnie. Jedne są nadpobudliwe, zaniepokojone, chodzą z kąta w kąt, trzepiąc uszami, inne szukają zacisznego miejsca, są smutne i apatyczne, czasem przechylają głowę na stronę bolącego ucha. Zwykle mają podwyższoną ciepłotę okolicy nasady małżowiny usznej. Miejsce to jest wrażliwe na dotyk, podczas badania zwierzę protestuje.

Różne przyczyny

Zwykle po wywinięciu ucha do góry widać, że wewnętrzna strona małżowiny jest zaczerwieniona, pogrubiała a nawet rozpulchniona. Wyciek z ucha może mieć różną konsystencję, kolor i zapach. Zależy to od tego, jaki czynnik chorobotwórczy wywołał zapalenie.

Zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego ma najczęściej tło bakteryjne, drożdżakowe bądź alergiczne. W każdym przypadku należy wykonać badanie mikrobiologiczne wydzieliny z ucha (wymaz trzeba pobrać przed zaaplikowaniem leków). Stanowczo odradzam leczenie „na oko”.

Źdźbło w uchu

Stosunkowo często, szczególnie w okresie od wiosny do jesieni, zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego ma podłoże alergiczne. Powodem może być także np. źdźbło trawy lub kamyk tkwiący w przewodzie słuchowym. W celu zlokalizowania ciała obcego i usunięcia go należy zrobić dokładne badanie kliniczne zwierzęcia wraz z badaniem za pomocą otoskopu.

Niekiedy przewlekłe i nawracające stany zapalne zewnętrznego przewodu słuchowego mają podłoże atopii, tzn. wrodzonej nadwrażliwości. Atopowe zapalenie skóry, wywołane przede wszystkim przez alergeny wziewne, charakteryzuje się zmianami skórnymi, a także zmianami zapalnymi przewodu słuchowego i małżowin usznych.

Choroba najczęściej pojawia się w okresach intensywnego kwitnienia roślin i drzew, od kwietnia do sierpnia. Często mamy do czynienia z nawrotami, zaś leczenie objawowe i miejscowe przynosi zazwyczaj jedynie krótkotrwałą poprawę.

Ogólnie i miejscowo

Statystycznie najwięcej przypadków zapalenia ucha powodują drożdżaki i bakterie, np. gronkowce czy pałeczka ropy błękitnej. W odróżnieniu od kotów, psy dużo rzadziej cierpią na zapalenie zewnętrznego przewodu słuchowego, spowodowane przez pasożyty.

Najlepiej, gdy prowadzone jest leczenie skojarzone, tzn. antybiotyk powinien być podawany ogólnie (zastrzyki, tabletki) razem z jednoczesnym leczeniem miejscowym (maści antybiotykowe, żele, mleczka itp.).

Zapalenie wywołane przez gronkowce i pałeczkę ropy błękitnej jest wyjątkowo trudne w leczeniu. W przypadku zakażeń na tle gronkowcowym można zrobić autoszczepionkę i próbować w ten sposób odsunąć w czasie ewentualny nawrót choroby. Właściciel powinien jednak zostać poinformowany o możliwości zakażenia się od chorego psa.

Argument pseudomedyczny

Zwolennicy obcinania psom uszu (na szczęście ten okrutny proceder jest już – nie tylko w Polsce – zabroniony) argumentowali, że zapewnia to lepszą wentylację kanału słuchowego i chroni przed chorobami. Zauważmy jednak, że zwykle kopiowano uszy, które były załamane u podstawy lub wyżej, a więc i tak powinny być dobrze wentylowane (sznaucery, doberman, pinczer średni i miniaturowy, bokser, beauceron, dog niemiecki, american staffordshire terrier).

Problemy z wentylacją mają tymczasem psy o uszach osadzonych bardzo nisko, ciężkich i porośniętych od środka sierścią. To takie kłapouchy jak spaniele czy gończe są najbardziej narażone na stany zapalne uszu – a przecież nikt nie obcina im uszu.

Z drugiej strony, problemy z uszami zdarzają się niezwykle często u owczarków niemieckich – psów o uszach dużych i słabo chronionych przed działaniem czynników zewnętrznych. Dlatego argument o higienicznym walorze kopiowania należy uznać za bezpodstawny.

Autor: Artur Dobrzyński