IPO – szkolenie psa obronnego

IPO to sport, który popularny jest szczególnie wśród opiekunów owczarków niemieckich, belgijskich malinois i innych ras użytkowych. Obrona sportowa jest jednym z najtrudniejszych i najbardziej wymagających sportów, jakie można uprawiać z domowym czworonogiem. Na czym polega ta niezwykle widowiskowa dyscyplina?

Skąd wzięło się IPO?

Pierwotnym celem IPO (Internationale Prüfung Ordnung), zwanego także IGP (Internationale Gebrauchshund Prüfung) było sprawdzenie predyspozycji do pracy psów hodowanych na potrzeby policji, wojska i służb granicznych. Obecnie organizowanie egzaminów i zawodów IPO służy dwóm celom. Z jednej strony zdanie egzaminu potwierdza przydatność poszczególnych psów do danych celów użytkowych, z drugiej strony egzaminy przyczyniają się w hodowli do utrzymania lub poprawy zdrowia oraz sprawności psów pod względem ich użytkowości z pokolenia na pokolenie. Zdanie międzynarodowego egzaminu IPO jest niezbędne do uzyskania przez psa certyfikatu użytkowości FCI.

W szkoleniach z obrony sportowej mogą brać udział także psy, które nie należą do ras użytkowych. Dla wielu opiekunów psów IPO to doskonała rozrywka, której celem jest zapewnienie psu ciekawego, rozwijającego zajęcia i wzmocnienie jego więzi z opiekunem.

Na czym polega IPO – szkolenie psa użytkowego?

W tym sporcie bardzo ważna jest psychika czworonoga, jego odwaga i wytrwałość. Dobry pies do sportowego szkolenia obronnego musi być nauczony posłuszeństwa, posiadać silny popęd łowiecki, szybko reagować i szybko się pobudzać. Wyróżnia się cztery poziomy trudności (od najłatwiejszego do najtrudniejszego):

• IPO-V
• IPO1
• IPO2
• IPO3

IPO to sport składający się z trzech części: tropienia (A), posłuszeństwa (B) i obrony (C). Każda z części sprawdza temperament psa i jego predyspozycje do pracy. Na czym polegają kolejne elementy takiego szkolenia i jak wyglądają egzaminy?

A – Tropienie

Pierwsza część egzaminu polega na podążaniu po śladzie zapachowym i odnajdywaniu rozłożonych na nim przedmiotów. Przewodnik prowadzi psa na 10-metrowej lince i umożliwia psu samodzielną pracę na śladzie. W zależności od stopnia zaawansowania, ślad może mieć od 300 do 600 kroków, kilka zakrętów pod kątem 90 stopni i może na nim leżeć kilka przedmiotów, które pies musi oznaczyć lub zaaportować.

Od psa oczekuje się przekonywającej, intensywnej i wytrwałej pracy węchowej, a także odpowiedniego poziomu wyszkolenia. Przewodnik musi prawidłowo interpretować reakcje swojego psa i skoncentrować się na pracy, a wydarzenia w najbliższym otoczeniu nie mogą odwracać jego uwagi.

B – Posłuszeństwo

Druga część egzaminu sprawdza umiejętność wykonywania przez psa komend, chodzenia przy nodze i aportowania na płaskim terenie lub przez przeszkodę. Podczas wykonywania komend pies powinien być energiczny, radosny, zaangażowany i wpatrzony w przewodnika. W skład ćwiczeń z posłuszeństwa wchodzą:

• Chodzenie bez smyczy
• Siad z marszu
• Warowanie z marszu w połączeniu z przychodzeniem „do mnie”
• Aportowanie na płaskim terenie
• Aport przez przeszkodę
• Aportowanie przez przeszkodę ukośną
• Wysyłanie naprzód z warowaniem
• Warowanie psa przy odwracaniu uwagi
  

C – Obrona

Obrona to najbardziej widowiskowa część egzaminu IPO. W jej skład wchodzą:

• Rewirowanie za pozorantem – pies musi podbiec do wskazanej przez przewodnika kryjówki oraz obiec ją dookoła.
• Osaczenie i oszczekiwanie – pies musi osaczyć pozoranta i oszczekiwać go nieprzerwanie przez 20 sekund, nie może na niego skakać ani go gryźć.
• Zatrzymanie pozoranta podczas ucieczki – pies musi skutecznie udaremnić próbę ucieczki poprzez energiczne i silne chwycenie pozoranta za rękaw ochronny.
• Obrona po ataku pilnowanego pozoranta – pies powinien skutecznie bronić się bez pomocy przewodnika poprzez energiczne i silne chwycenie pozoranta za rękaw ochronny. Pozorant powinien atakować psa grożąc mu uderzeniem.
• Atak na psa z ruchu – pozorant z pałką atakuje przewodnika z psem wydając przepędzające okrzyki oraz silnie grożące gesty. Na jedną komendę przewodnika do obrony pies musi bez wahania z dużą przewagą odeprzeć skutecznie atak pozoranta.

Pie musi znajdować się pod całkowitą kontrolą przewodnika – reagować wyłącznie na polecenie i puszczać rękaw na komendę.

Jakie psy mogą przystąpić do szkolenia IPO?

IPO to sport przede wszystkim dla psów ras użytkowych, podlegających próbom pracy i należących do 1, 2 i 3 grupy FCI. Są to między innymi:

• owczarek niemiecki
• biały owczarek szwajcarski
• owczarek węgierski mudi
• owczarek belgijski malinois
• rottweiler
• doberman
• owczarek francuski beauceron
• sznaucer olbrzym

Rekreacyjnie obronę sportową możemy ćwiczyć praktycznie z każdym psem, który będzie miał do tego odpowiednie predyspozycje. Na szkoleniach z obrony można spotkać także takie rasy, jak staffik, border collie czy pudel. By wziąć udział w takim sporcie, psiak nie może zachowywać się agresywnie ani lękowo wobec ludzi i musi być całkowicie zdrowy. Przed przystąpieniem do egzaminu IPO pies musi zaliczyć egzamin BH-VT (podstawy posłuszeństwa i socjalizacja) i osiągnąć wymagany wiek.