Pies jak pociąg – mastif hiszpański

Średniowieczna gospodarka Hiszpanii oparta była na handlu owczą wełną. Ta gałąź produkcji rozwijała się intensywnie już od XII w. Niedługo przedtem wyhodowano w Hiszpanii nową rasę owiec – merynosy, dające wełnę doskonałej jakości. Stada merynosów spędzały zimę na południu kraju, aby na początku lata powrócić na górskie pastwiska północy. Dwa razy do roku odbywał się przepęd stad, który nie byłby możliwy bez pomocy zaganiających owczarków oraz wielkich psów stróżujących – mastifów. W 1273 r. założono związek zwany Mesta, którego celem była ochrona interesów pasterzy i producentów wełny. Stąd też coroczne przepędy zaczęto nazywać „mestas”. Odbywało się to na ogromną skalę – obliczono, że w 1526 r. w wędrówce wzięło udział ponad 3 mln owiec i ponad 18 tys. mastifów!

Zamiast psa pociąg
Zadaniem mastifów nie było pędzenie stad, ale ochrona ich przed drapieżnikami, w tym wilkami, a także przed złodziejami. Mesta istniała aż do początku XIX w. Wędrówki stad zostały zawieszone w latach 30., podczas hiszpańskiej wojny domowej.
W 1946 r. FCI zatwierdziło pierwszy wzorzec rasy. Jako modelowe osobniki posłużyły trzy psy z centralnej Hiszpanii, różniące się znacznie od oryginalnych mastifów. Były lekkie, wysokonożne, a dorosły samiec ważył ok. 50 kg.
W 1981 r. zatwierdzono nowy wzorzec, opisujący zupełnie inny typ mastifa. Głównym celem hodowców stało się odtworzenie większego mastifa, używanego niegdyś do ochrony stad. Psy w takim typie niemal wyginęły w latach 70., kiedy to tradycyjne przepędy zostały znacznie ograniczone, a liczebność wilków bardzo spadła. Owce transportowano z gór na pastwiska na południu pociągami – tak było jeszcze 30 lat temu.
Garstka pasjonatów pozbierała ocalałe psy i podjęła trud odtworzenia rasy. W 1981 r. powstał oficjalny klub rasy (AEPME). Początkowo hodowcy nie mogli zgodzić się, w jakim typie powinno się hodować te psy. Obecnie rasa jest już bardziej wyrównana, choć nadal występują różnice.

Odstrasza wyglądem
Mastif hiszpański jest psem bardzo mocnym i potężnym, ale zwinnym. Ma zrównoważony i spokojny charakter, choć równocześnie pozostaje wyjątkowo nieufny w stosunku do obcych ludzi i zwierząt. Jednak dobrze zsocjalizowany mastif bez problemu akceptuje nieznajomych, jeśli zostaną wprowadzeni na teren przez właściciela. Bardzo pewny siebie i swojej siły, zachowuje w większości sytuacji stoicki spokój. Wydaje się leniwy, gdyż pilnując terenu najczęściej leży, obserwując otoczenie. W związku z tym, że nie zużywa dużo energii na ruch, jest też – jak na tak wielkiego psa – bardzo ekonomiczny w utrzymaniu. Niechętnie interweniuje, odstrasza intruzów wyglądem i głębokim szczekaniem. Jeśli jednak zostanie sprowokowany, zaskakuje szybkością i gwałtownością ataku.

Pies jednego pana
Mastif jest typowym psem jednego pana, równocześnie lojalnym wobec całej rodziny, którą uważa za stado powierzone jego opiece. Wbrew pozorom ten dość niezależny pies bardzo ceni sobie kontakt z człowiekiem. Nie nadaje się do szkolenia, wystarczą mu wrodzone umiejętności obrony terenu. Pamiętać przy tym trzeba, że pies ten lubi polegać na własnej ocenie sytuacji i nie należy wyrabiać w nim dodatkowej agresji. Z racji wymienionych cech charakteru, mastif hiszpański zdecydowanie nie jest psem dla każdego. Powinien mieć mądrego i odpowiedzialnego przewodnika, który będzie umiał nad nim zapanować. Ponieważ musi mieć przestrzeń, nie nadaje się do życia w bloku. Oczywiście należy zapewnić mu kontakt z ludzkim „stadem”.
W Polsce rasa pojawiła się w latach 80. Obecnie funkcjonują dwie hodowle.
Poznajmy się: Mastif hiszpański, II gr. FCI

Kraj pochodzenia: Hiszpania
Wrażenie ogólne: Pies duży, ciężki, ale proporcjonalny, silny, muskularny, o mocnym kośćcu. Sylwetka lekko prostokątna.
Głowa: Duża, mocna. Proporcje mózgoczaszki do kufy 6:4. Stop lekko nachylony, słabo zaznaczony. Oczy małe w stosunku do czaszki, w kształcie migdała. Uszy średniej wielkości, osadzone powyżej linii oczu.
Tułów: Krępy i krzepki, dobrze zaznaczony kłąb. Grzbiet prosty. Klatka piersiowa szeroka i głęboka.
Ogon: Szeroki u nasady, silny. W spoczynku trzymany nisko. W ruchu noszony szablasto.
Kończyny przednie: Proste i równoległe, mocne.
Kończyny tylne: Silnie umięśnione. Stawy skokowe umiarkowanie kątowane. Mogą występować pojedyncze lub podwójne „wilcze pazury”.
Szata: Gęsta, gładka, dwuwarstwowa. Dopuszczalne różne umaszczenia, ale pożądane jednolite: żółte, płowe, rude, czarne, wilczaste, pręgowane. Mogą występować białe znaczenia.
Wymiary: Pies min. 77 cm, suka min. 72 cm. Preferowane są psy większe.