Przepuklina u psa. Jak się objawia i jak ją leczyć?

Przepuklina u psa to wyjątkowo groźna przypadłość, która może doprowadzić nawet do śmierci czworonoga. Do jej utworzenia dochodzi na skutek genetycznych predyspozycji, urazów lub nieprawidłowo przeprowadzonych zabiegów chirurgicznych. Gdzie u psa może powstać przepuklina i po czym rozpoznać, że mamy do czynienia właśnie z tym problemem? I co powinniśmy zrobić, gdy zaobserwujemy objawy przepukliny u domowego czworonoga?

Czym jest przepuklina?

Przepuklina to nieprawidłowe przemieszczenie się narządu wewnętrznego i jego uwypuklenie przez otwór w powłokach. Wszystkie narządy wewnętrzne są utrzymywane na swoich miejscach za pomocą powięzi i ograniczających je mięśni budujących ściany jam ciała. Na skutek nadmiernego napięcia lub urazów w cieńszych lub słabszych miejscach powłok (na przykład ściany jamy brzusznej) może dojść do powstania przerwy i otworu prowadzącego do tkanek podskórnych. Początkowo otwór ten jest niewielki i pusty. Jednak wraz z jego poszerzaniem mogą przedostawać się do niego okoliczne narządy i struktury. Zawartość przepukliny może pod naciskiem dłoni przesuwać się na właściwe miejsce (przepukliny odprowadzalne), czasem jednak blokuje się w otworze (przepukliny uwięźnięte).

Skąd biorą się przepukliny?

Przepuklina u psa może być wrodzona lub nabyta. Wrodzone są skutkiem nieprawidłowego rozwoju, podczas którego nie dochodzi do całkowitego zamknięcia się powłok, między którymi powstają drobne ubytki i szczeliny. Tego typu wady wykryć można już we wczesnym szczenięctwie, a nieraz nawet tuż po urodzeniu. Mogą być warunkowane genetycznie, dlatego psy z takimi zaburzeniami powinny być wykluczane z dalszej hodowli.

Przepukliny nabyte mogą rozwinąć się u psa w każdym wieku. Powstają najczęściej na skutek urazu, podczas którego dochodzi do przerwania mięśni tworzących powłoki lub silnego wzrostu ciśnienia wewnątrz jam ciała, które towarzyszy między innymi przewlekłym zaparciom. Przepuklina u psa może być także jednym z powikłań po nieprawidłowo przeprowadzonej operacji chirurgicznej. Ryzyko takich przypadłości jest większe u psów otyłych, suk w ciąży i u starszych czworonogów.

Czym grozi przepuklina u psa?

Wślizgujące się do szczeliny w powłokach narządy mogą uwięznąć w otworze, co będzie skutkować będzie nadmiernym naciskiem na naczynia krwionośne. Niedotlenienie tkanek spowodowane tym uciskiem stanie się przyczyną nie tylko bólu i złego samopoczucia zwierzaka, lecz także obrzęku i zaburzenia funkcjonowania narządów zwierzęcia, a w skrajnych przypadkach nawet martwicy. Znajdujące się tuż pod skórą tkanki, które normalnie powinny być ukryte pod warstwą powłok, są także wyjątkowo podatne na urazy. Nieleczona przepuklina u psa może więc stać się przyczyną jego śmierci.

Przepuklina u psa – rodzaje i objawy

U psów występuje kilka rodzajów przepuklin, które będę różnić się umiejscowieniem i przyczyną powstawania. Do ich objawów należy przede wszystkim obecność wypukłości pod skórą, a także osłabienie, brak apetytu, unikanie kontaktu z opiekunem czy nawet agresja spowodowana bólem. Do najczęściej spotykanych typów przepuklin u psów należą przepuklina pępkowa u szczeniaka, brzuszna, kroczowa, po sterylizacji.

Przepuklina pępkowa u szczeniaka

Pojawia się w pierwszych tygodniach życia malucha w w miejscu po pępowinie na skutek nieprawidłowego zrośnięcia pępka. Objawia się niebolesną, dobrze wyczuwalną i widoczną pod skórą wypukłością wielkości 1-2 cm, która ustępuje pod lekkim naciskiem. Przepuklina pępkowa jest zazwyczaj uznawana za wadę wrodzoną, do której szczególnie predysponowane są psy takich ras, jak pekińczyk czy basenji. Może powstać także na skutek urazu, na przykład pociągnięcia pępowiny przy porodzie.

Przepuklina brzuszna u psa

Przepuklina brzuszna powstaje najczęściej na skutek silnego urazu, podczas którego dochodzi do rozerwania ściany w jamie brzusznej – na przykład potrącenia przez samochód czy pogryzienia przez innego psa. W powstałą szczelinę w powłokach mogą wsunąć się jelita, pęcherz moczowy, śledziona, rzadziej inne narządy. W rzadkich przypadkach przepuklina brzuszna u psa może być także wrodzona. Tego typu przepuklina objawiać się będzie miękką, umiejscowioną po jednej stronie ciała wypukłością. Może ona pojawiać się lub znikać w zależności od pozycji, w jakiej znajduje się zwierzak. Jeśli dojdzie do uwięźnięcia narządów w otworze przepukliny, u czworonoga pojawić się mogą objawy bólu. Nieleczona przepuklina brzuszna i niedokrwienie narządów wewnętrznych mogą prowadzić do wstrząsu i śmierci psa.

Przepuklina kroczowa u psa

Przepuklina kroczowa to przypadłość, która dotyka najczęściej niekastrowanych samców w podeszłym wieku. Wskutek przerostu prostaty często dochodzi u nich do problemów z wypróżnianiem, które stają się przyczyną wzrostu ciśnienia w jamie miednicy i osłabienia okolicznych mięśni. Do takich problemów predysponowane są także psy z tendencją do zapalenia zatok okołoodbytowych lub pęcherza oraz częstych zaparć. W przypadku przepukliny kroczowej zaobserwować można niebolesne, najczęściej miękkie uwypuklenie okolicy krocza po jednej lub po dwóch stronach. W szczelinie między mięśniami miednicy umiejscawiać się mogą jelita, prostata, tkanka tłuszczowa lub pęcherz moczowy. Pies z tą przypadłością często ma problemy z wypróżnianiem się i oddawaniem moczu.

Przepuklina po sterylizacji lub innej operacji

Przyczyną przepukliny u psa może być również nieprawidłowe zszycie rany po zabiegu chirurgicznym lub rozejście się szwów na skutek zbyt dużej aktywności przed pełnym wygojeniem rany. Niektóre operacje, takie jak sterylizacja, usunięcie śledziony czy nowotworów w jamie brzusznej, wymagają rozcięcia powłok brzusznych. Jeśli nie zrosną się one prawidłowo, w osłabionym w ten sposób miejscu tworzyć się będą otwory, w które wślizgiwać się mogą narządy wewnętrzne. Przepuklina po sterylizacji lub innym zabiegu chirurgicznym wymagać będzie natychmiastowego leczenia.

Jak leczyć przepuklinę u psa?

Opiekun, który zauważy u swojego czworonoga podejrzane uwypuklenie na skórze lub inne niepokojące objawy, powinien zawsze zabrać psa do lekarza weterynarii na kontrolę stanu zdrowia. Większość przepuklin u psów wymaga leczenia chirurgicznego, które będzie znacznie szybsze i łatwiejsze, gdy otwór w powłokach wciąż będzie niewielki. Zignorowanie pierwszych sygnałów mogących świadczyć o przepuklinie może prowadzić do poważnych powikłań zagrażających nawet życiu psa. Sama operacja również stanie się znacznie bardziej ryzykowna, dlatego nie należy zwlekać z jej przeprowadzeniem.

By zdiagnozować przepuklinę i sprawdzić, jakie tkanki utknęły w jej otworze, lekarz weterynarii będzie musiał wykonać przede wszystkim badanie RTG. Operacja przepukliny u psa polega na przywróceniu właściwego położenia tkanek i zamknięciu szczeliny w powłokach. W przypadku niedokrwienia narządów, które uwięzły w otworze przepukliny, konieczne będzie ich usunięcie. Po zabiegu konieczne jest zapewnienie psu odpowiedniej opieki. Szczególnie ważne jest ograniczenie ruchów, które mogłyby przyczynić się do rozejścia rany, regularna zmiana opatrunków i dbanie o to, by pies nie lizał rany ani nie rozdrapywał szwów. W niektórych przypadkach konieczne będzie także stosowanie specjalnej diety zaleconej przez specjalistę oraz podawanie leków.