Skręt żołądka u psa – przyczyny, objawy, leczenie

Każdy opiekun dużego psa słyszał kiedyś o skręcie żołądka – śmiertelnej przypadłości, która jest realnym zagrożeniem dla zdrowia i życia psa. Czym objawia się ostre rozszerzenie i skręt żołądka u psa i jak reagować, gdy podejrzewamy taką sytuację?

Na czym polega rozszerzenie i skręt żołądka u psa?

Skręt żołądka u psa to sytuacja, w której nadmiernie wypełniony gazami, pokarmem lub płynem żołądek zwierzęcia ulega obrotowi wokół własnej osi zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Żołądek psa skręca się najczęściej o 180 stopni, choć istnieją także przypadki skręcenia o 360 stopni. Skręcenie żołądka i zablokowanie odpływu gazu i treści pokarmowej do jelit lub przełyku sprawia, że obrócony żołądek psa rozdyma się i uciska na naczynia krwionośne. To skutkuje spadkiem ciśnienia krwi i niedokrwieniem narządów jamy brzusznej (jelit, nerek, wątroby), a także uwalnianiem się toksyn do krwiobiegu zwierzęcia.

Nacisk rozdętego żołądka na przeponę utrudnia psu oddychanie. Skrętowi żołądka towarzyszą często martwica dna żołądka, zakrzepica, krwotok wewnętrzny i skręt śledziony, która w wyniku przemieszczenia się ulega uszkodzeniu. Dodatkowo podczas rozszerzenia żołądka może dość do rozerwania jego ścian i pękania pobliskich naczyń krwionośnych. Stan ten jest więc prawdziwym szokiem dla całego organizmu. Skręt żołądka prowadzić może do śmierci zwierzaka w zaledwie kilka minut od wystąpienia pierwszych objawów. Uratowanie czworonoga możliwe jest wyłącznie poprzez natychmiastowe przeprowadzenie operacji, choć nawet wtedy szanse przeżycia wynoszą około 55%.

Jakie psy narażone są na skręt żołądka?

Potencjalnie śmiertelny skręt żołądka może przytrafić się każdemu psu, niezależnie od jego wieku czy wielkości. Jednak szczególnie narażone na rozszerzenie i skręt żołądka są przede wszystkim psy ras dużych i olbrzymich (o wadze powyżej 40 kg), m.in:

• dogów niemieckich,
• bernardynów,
• berneńskich psów pasterskich,
• owczarków niemieckich,
• nowofundlandów,
• rottweilerów,
• labradorów.

Skręt żołądka może wystąpić także u psów o wąskich i głębokich klatkach piersiowych. U takich psów utrudnione może być odbijanie gazów, których nagromadzenie w psim żołądku sprzyja skrętowi. W tej grupie ryzyka są psy takich ras, jak:

• wilczarz irlandzki,
• rhodesian ridgeback,
• wyżeł weimarski,
• seter irlandzki.

Ryzyko wystąpienia skrętu żołądka u psa większe jest także u starszych czworonogów.

Przyczyny skrętu żołądka u psa

Przyczyny skrętu żołądka u psów nie są do końca poznane. Wiadomo jednak, że ryzyko skrętu żołądka zwiększyć może:

• specyficzna budowa psa (duże rozmiary, głęboka klatka piersiowa),
• podeszły wiek psa,
• karmienie psa raz dziennie dużą ilością pokarmu,
• zbyt łapczywe jedzenie skutkujące połykaniem powietrza,
• aktywność fizyczna po posiłku,
• silny lub przewlekły stres,
• spowolnienie motoryki żołądka i jego opóźnione opróżnianie,
• niedowaga (brak tłuszczu wspierającego utrzymanie żołądka we właściwej pozycji).

Predyspozycje do skrętu żołądka u psa przekazywane są także genetycznie. Dlatego, jeśli u któregoś z rodziców miotu wystąpiła ta choroba, jej ryzyko u potomstwa jest znacznie większe.

Objawy skrętu żołądka u psa

Jednym z pierwszych objawów skrętu żołądka u psa jest powiększenie obrysu brzucha i powtarzający się odruch wymiotny. Do pozostałych objawów obserwowanych przez opiekunów psów ze skrętem żołądka należą:

• problemy z oddychaniem,
• nadmierny ślinotok,
• bezskuteczne próby zwrócenia zawartości żołądka,
• podenerwowanie,
• szybko postępujące osłabienie,
• brak bólu podczas dotykania rozdętego brzucha,
• bladość błon śluzowych,
• utrata przytomności,
• śpiączka.

Im bardziej zaawansowane objawy rozszerzenia i skrętu żołądka, tym większe prawdopodobieństwo powikłań i śmierci psa. Przytomny, ożywiony pies ma większe szanse przeżycia niż zwierzak, który przestał się poruszać lub zapadł w śpiączkę.

Jak długo może trwać skręt żołądka u psa?

Śmierć psa może nastąpić zaledwie w kilka godzin, a nawet kilkunastu minut od wystąpienia skrętu żołądka. Dlatego jeśli podejrzewamy, że mamy do czynienia ze skrętem żołądka u psa, musimy jak najszybciej jechać do weterynarza. Tylko szybka reakcja opiekuna i lekarza weterynarii zwiększa szanse na przeżycie psa!

Jak leczyć skręt żołądka u psa?

Skręt żołądka u psa to stan, który wymaga natychmiastowej interwencji chirurgicznej. W wypadku zaobserwowania objawów świadczących o tej przypadłości należy więc jak najszybciej zabrać psa do weterynarza i dokładnie opisać sytuację specjaliście. Do potwierdzenia diagnozy konieczne jest wykonanie zdjęć RTG obrazujących położenie i stan żołądka zwierzaka. Po ustaleniu przyczyny objawów pies ze skrętem żołądka powinien jak najszybciej trafić na stół operacyjny.

Leczenie skrętu żołądka polega na podaniu psu płynów zmniejszających wstrząs, częściowym opróżnieniu żołądka przy pomocy sondy i przeprowadzeniu operacji chirurgicznej przywracającej żołądkowi właściwe położenie. Często konieczne jest usunięcie śledziony oraz wycięcie części żołądka, jeśli doszło do martwicy w obrębie żołądka. Po zabiegu pies może wymagać podawania leków przeciwbólowych, płynoterapii i opieki pooperacyjnej w klinice.

Skręt żołądka u psa – jak mu zapobiegać?

Dokładne przyczyny skrętu żołądka u psów nie są znane. Ryzyko wystąpienia skrętu żołądka u psa można jednak zmniejszyć, między innymi poprzez:

• podawanie psu kilku mniejszych posiłków podczas dnia zamiast jednego dużego,
• stosowanie miski spowalniającej jedzenie, która zapobiegnie nadmiernemu połykaniu powietrza przez psa podczas posiłku,
• zapewnienie psu po posiłku przynajmniej 30 minut odpoczynku.

U ras predysponowanych do skrętu żołądka istnieje możliwość profilaktycznego przyszycia żołądka do ściany brzucha, czyli wykonanie zabiegu gastropeksji. Gastropeksja u psa to prosta operacja, która zmniejsza (ale nie eliminuje) ryzyko skrętu. Zabieg taki można przeprowadzić na przykład podczas sterylizacji suki lub innej operacji wymagającej poddania psa narkozie.