Choroba zwyrodnieniowa stawów to dolegliwość, na którą cierpi mnóstwo psów. Dzięki postępom medycyny weterynaryjnej pupile żyją dłużej, więcej czworonogów zmaga się z problemami podeszłego wieku, takimi jak schorzenia stawów.
Na czym polega choroba zwyrodnieniowa stawów?
W chorobie zwyrodnieniowej stawów zasadniczym problemem są zmiany zapalne i ubytki w chrząstce. W zdrowym stawie tkanka ta szczelnie okrywa kości, wygładzając ich powierzchnię i amortyzując napięcia powstałe w czasie ruchu. Z kolei w chorym – jej warstwa jest zbyt cienka, bądź chrząstka pęka i odpada, a jej fragmenty, pozostałe w płynie stawowym, powodują stan zapalny, objawiający się bólem i obrzękiem. Dodatkowo, zbyt mała ilość tkanki łącznej sprawia, że w trakcie ruchu, tworzące staw kości pracują zbyt blisko siebie, a ich powierzchnia ulega dalszemu ścieraniu. W efekcie staw sztywnieje. Wszystko to sprawia, że ruch jest utrudniony i sprawia zwierzęciu ból.
Chore stawy u psa – objawy
Niepokojące objawy, które mogą świadczyć o chorobie zwyrodnieniowej stawów, to:
- niechęć do aktywności fizycznej,
- utykanie,
- trudności z podnoszeniem się,
- kłopoty ze wskakiwaniem na kanapę, do samochodu,
- powolne wspinanie się po schodach,
- wylizywanie bolących miejsc,
- słyszalne „strzelanie” w stawach,
- przyjmowanie nienaturalnych pozycji.
Po ich zauważeniu – pupila należy niezwłocznie zaprowadzić na wizytę do lekarza weterynarii.
Choroba zwyrodnieniowa stawów: które rasy chorują najczęściej?
Choroba zwyrodnieniowa stawów to domena psów ras dużych i olbrzymich, choć nie tylko. Czynnikiem ryzyka zwiększającym zmiany w obrębie stawów są nadwaga i otyłość. Dolegliwości stawowe najczęściej spotykane są u:
- owczarków niemieckich,
- labradorów,
- rottweilerów,
- nowofunlandów,
- dogów niemieckich,
- bernardynów,
- mastifów,
- yorkshire terierów,
- buldogów francuskich,
- jamników.
U tych ostatnich najczęściej dochodzi do dyskopatii. Choroba kręgosłupa jest konsekwencją charakterystycznej budowy ich ciała.
Jak nie dopuścić do zwyrodnienia stawów?
O stawy należy dbać już od szczenięcia – jest to czas najbardziej intensywnego wzrostu. W tym okresie chrząstka stawowa jest plastyczna i szczególnie narażona na zniekształcenie, a jej deformacje mogą z kolei prowadzić do chorób zwyrodnieniowych. Kluczowa w profilaktyce takich schorzeń jest dieta i aktywność fizyczna.
Dieta na zdrowe stawy u psa
Ważna jest zarówno odpowiednia ilość jedzenia, jak i dostarczenie składników odżywczych, w tym składników mineralnych, w odpowiednich proporcjach. Najprościej stosować jest tzw. karmy bytowe, czyli takie, które zaspokajają wszystkie potrzeby żywieniowe psa i mogą stanowić jego jedyny pokarm. Należy jedynie pamiętać o dawkowaniu ich zgodnie z zaleceniami producenta, aby utrzymać masę ciała zwierzęcia na poziomie adekwatnym do aktualnego stanu fizjologicznego. Przekarmianie czworonoga prowadzi do nadwagi, a tym samym zwiększa obciążenie stawów i nadwyręża je. Istotna jest też proporcja wapnia i fosforu dostarczana w pożywieniu, zwłaszcza w przypadku szczeniąt. Ciekawostką jest, że optymalny stosunek tych pierwiastków w pożywieniu dla młodych psów ras dużych i olbrzymich jest niższy (1,5:1) niż dla szczeniąt ras małych i średnich (1,8:1), tymczasem powszechne jest przekonanie, że powinno być dokładnie odwrotnie. Prawidłowo zbilansowana karma dla szczeniąt to inwestycja w zdrowie układu ruchu czworonoga.
Aktywność fizyczna u psa
Stawy są po to, żeby… się ruszać! Dlatego, aby prawidłowo działać – potrzebują ruchu. Regularna aktywność fizyczna wzmacnia je, a jej brak sprawia, że mięśnie stają się osłabione, a stawy sztywnieją. Należy jednak odróżnić zdrowy, naturalny ruch, który jak najbardziej służy psu, od ekstremalnego wysiłku, nadmiernie obciążającego stawy. Przeciążenia, prowokowanie psa do zeskakiwania z wysokości czy biegania po śliskich powierzchniach może prowadzić do uszkodzeń w obrębie chrząstek stawowych i przyczynić się do rozwoju zwyrodnień stawów.
Składniki diety na zdrowe stawy psa
Pewne związki, wchodzące zarówno w skład karm, jak i suplementowane, mogą pomóc w regeneracji stawów, spowolnić postęp choroby i przynieść zwierzęciu ulgę w dolegliwościach. Wśród nich wymienić można:
- Glukozaminę – naturalny składnik mazi stawowej. Ma ona zdolność zatrzymywania wody w tkankach łącznych, nadając im elastyczność. Może niwelować objawy zwyrodnień, w tym zmniejszać ból. Ponadto, glukozamina dostarcza siarkę niezbędną dla syntezy białek chrząstki, sprawiając, że staje się ona mocniejsza.
- Chondroitynę – będącą składnikiem tkanki chrzęstnej i zapewniającą jej właściwości amortyzujące. Związek ten ma zdolność pochłaniania wody, dzięki czemu stymuluje produkcję mazi stawowej.
- Kwas hialuronowy – wchodzi w skład wszystkich struktur pozakomórkowych. Jest go dużo w chrząstce i w płynie stawowym. Zapewnia w stawie właściwy poślizg, a nawet hamuje toczące się w nim procesy zapalne.
- Kwasy omega-3 – o właściwościach przeciwzapalnych, a w konsekwencji działających przeciwbólowo. Dostarczenie ich jest szczególnie istotne, gdy pojawią się przewlekłe stany zapalne. Te składniki odżywcze dodatkowo poprawiają ruchomość stawów.
- MSM – związek siarki o działaniu przeciwzapalnym. Wiele dolegliwości kostno-szkieletowych spowodowanych jest niedoborami siarki, która wzmacnia tkankę łączną.
- Fosfor i wapń – składniki mineralne budujące kości. Właściwa mineralizacja decyduje o gęstości, a tym samym twardości i sztywności tkanki kostnej.
Jak pomóc psu z chorobą stawów?
Mimo że choroba zwyrodnieniowa stawów u psa jest przypadłością w zasadzie nieuleczalną, to można mu trochę ulżyć w cierpieniu. Pupil z chorobą zwyrodnieniową stawów musi mieć miękkie i ciepłe posłanie. Wylegiwanie się na zimnej i twardej podłodze czy zbyt długie przebywanie na dworze w chłodniejsze dni sprawi, że ból stanie się silniejszy. Pies nie powinien nadmiernie forsować chorej łapy. Ponadto wyczynowe biegi niestety odpadają, podobnie jak wszystkie zabawy, w trakcie których zwierzę musi się nagle zerwać z miejsca.
Zadbajmy o właściwą dietę. Nie dopuszczajmy do wzrostu masy ciała, a jeśli nasz ulubieniec ma kilka dodatkowych fałdek – pomyślmy nad odchudzeniem go za pomocą karmy o obniżonej zawartości tłuszczu. Jeśli pies skończył już 7 lat – można podawać mu karmę dla psów starzejących się. Taki produkt również będzie dostarczał mniej energii, której zwierzak i tak nie będzie w stanie wykorzystać. Mniejsza masa ciała to mniejszy ciężar do dźwigania dla bolących łap. Pamiętajmy też o regularnym przycinaniu pazurków. Za długie mogą być przyczyną poślizgnięcia i kontuzji. Jeśli u psa pojawi się stan zapalny – niezbędne jest podanie odpowiednich leków. Ulgę przyniesie mu także ciepły okład.
