Wodobrzusze, czyli gromadzenie się płynu w jamie brzusznej psa, nie jest chorobą. To łatwy do zaobserwowania objaw mogący pojawić się w przebiegu niektórych chorób przewlekłych, a także na skutek urazów. Nieleczone wodobrzusze u psa może mieć poważne konsekwencje, dlatego wymagać będzie podjęcia odpowiedniego leczenia objawowego i przyczynowego. Na jakie choroby może wskazywać obecność płynu w jamie otrzewnej? I jakie dodatkowe objawy można zaobserwować u psa z wodobrzuszem?
Objawy wodobrzusza u psa
Głównym objawem wodobrzusza u psa jest symetryczne powiększenie powłok brzusznych, które rozdymają się pod wpływem płynu, który z różnych przyczyn gromadzi się w jamie otrzewnej. Płyn ten zaczyna wywierać ucisk na narządy jamy brzusznej, w tym przeponę, powodując u psa dyskomfort, ból i trudności z oddychaniem. Wodobrzusze może także utrudniać psu poruszanie się, a nawet uniemożliwiać jedzenie i picie.
Objawy kliniczne u psa z wodobrzuszem obejmować będą także dolegliwości towarzyszące chorobie podstawowej, na przykład:
- brak apetytu,
- postępujące wychudzenie,
- szybkie męczenie się,
- omdlenia,
- biegunki,
- wymioty,
- bladość błon śluzowych.
Przyczyny gromadzenia się płynów w jamie brzusznej psa
U zdrowych psów w jamie otrzewnej znajduje się niewielka ilość płynu, które go zadaniem jest zmniejszanie tarcia między otrzewną ścienną i otrzewną trzewną. Do zwiększenia objętości płynu w jamie brzusznej dochodzić może na skutek:
- niewydolności serca powodującej wzrost ciśnienia żylnego i zastój krwi w naczyniach krwionośnych,
- chorób nerek, wątroby lub jelit, którym towarzyszy nadciśnienie wrotne lub niski poziom białka we krwi (hipoalbuminemia) przyczyniający się do spadku ciśnienia onkotycznego krwi i przesięku z naczyń krwionośnych,
- chorób nowotworowych, które prowadzić będą do przewlekłego zapalenia i zwiększonej produkcji płynu,
- chorób zakaźnych zaburzających odpływ płynu z naczyń chłonnych,
- stanów zapalnych w obrębie otrzewnej, która zaczyna produkować nadmierne ilości płynu,
- uszkodzenia narządów wewnętrznych będących przyczyną krwotoku wewnętrznego,
- niedrożności dróg moczowych i pęknięcia pęcherza moczowego.
W zależności od przyczyny wodobrzusza jamę brzuszną psa wypełniać może osocze zawierające zmienne stężenie poszczególnych komórek, a także krew lub mocz.
Diagnostyka i leczenie wodobrzusza u psa
Do potwierdzenia wodobrzusza u psa niezbędne będzie przeprowadzenie badań obrazowych. Szczególnie przydatne jest badanie USG, które pozwoli na ocenę narządów wewnętrznych psa i wykrycie ewentualnych guzów nowotworowych. Po stwierdzeniu wodobrzusza u psa lekarz weterynarii może zadecydować o przeprowadzeniu punkcji i odsączeniu płynu z jamy brzusznej. Analiza składu i badanie cytologiczne zebranego płynu puchlinowego pomoże w zdiagnozowaniu przyczyny problemu. Ponadto psu należy wykonać badanie krwi i EKG.
W przypadku wodobrzusza niezwykle ważne jest leczenie objawowe polegające na zmniejszeniu ilości płynu w otrzewnej. Po wykonaniu punkcji konieczne będzie podawanie psu leków moczopędnych (furosemid i spironolakton) w starannie dobranych dawkach. Skuteczne leczenie obejmować powinno także podawanie weterynaryjnej karmy o odpowiednim składzie, czyli o obniżonym stężeniu sodu, który mógłby przyczynić się do zatrzymania wody w organizmie.
Leczenie wodobrzusza u czworonoga wymagać będzie także usunięcia przyczyny tego objawu. Wśród chorób najczęściej stanowiących bezpośrednią przyczynę wodobrzusza znajdują się:
- kardiomiopatia rozstrzeniowa,
- choroba zwyrodnieniowa zastawek serca,
- przewlekła choroba nerek,
- choroby wątroby – niewydolność wątroby, marskość wątroby,
- choroby dróg żółciowych,
- ostre i przewlekłe choroby trzustki,
- idiopatyczne zapalenie jelit (IBD),
- nowotwory narządów położonych wewnątrz jamy brzusznej.
W zależności od choroby, jaka wywołała wodobrzusze u psa, konieczne może być na przykład długotrwałe podawanie psu leków i kroplówek lub leczenie operacyjne (w tym chirurgiczne usunięcie nowotworu), Nie zawsze wyleczenie przyczyny wodobrzusza będzie możliwe. W przypadku zaawansowanych chorób przewlekłych stosuje się tylko leczenie paliatywne mające na celu poprawienie komfortu życia psa.