Zanim kupisz owczarka australijskiego

Jest kilka „ale”, które mogą odstręczyć od tej rasy. Zacznijmy od rzeczy najbanalniejszej. Wiele psów linieje, ale oziki wręcz LINIEJĄ. Dwa razy do roku z psa się sypie na potęgę, ale i przez resztę czasu nie sposób się od tego uwolnić. W amerykańskim biuletynie klubowym przeczytałam wypowiedź groomerki, według której aussie są najbardziej liniejącą ze znanych jej ras.

Wodny popapraniec

Większość aussie uwielbia wodę w naturalnych zbiornikach (w wannie już niekoniecznie). Ozik z rozmysłem nie tylko wejdzie w sam środek kałuży, ale też z przyjemnością się w niej położy. Moja młodsza suczka przegalopowała kiedyś po zamulonym strumyku.

Marmurkowo-biała puchata kulka zmieniła się w śmierdzącą czarną kulę, w której błyszczało łobuzersko tylko niebieskie oko. Innym razem weszła przednimi łapami do głębokiego dołka pełnego błotnistej wody i zanurzyła w nim głowę aż po uszy, rozchlapując na boki.

Krzykacz i łobuz

Aussie to owczarek, a większość owczarków jest szczekliwa. Jeśli pozwolisz, by przeszło to w nawyk, będziesz mieć potem poważny problem z wyeliminowaniem go. Nadmierne szczekanie pojawia się często, kiedy pies jest czymś bardzo podniecony, chce coś na tobie wymusić lub odstraszyć intruza.

Owczarki australijskie miewają tendencję do gonienia poruszających się obiektów – na przykład rowerów. I nie ma znaczenia, że działanie psa wypływa nie z agresji, lecz z instynktu łowieckiego – konsekwencje dla poszkodowanego i właściciela mogą być poważne.

Takie skłonności najwyraźniej są dziedziczne. Na przykład żadna z moich suczek nigdy nie miała ochoty gonić rowerów czy samochodów, ale w miocie pochodzącym od rodziców, z których jedno zajadle poluje na rowery, część psów także usiłuje to robić.

Brutal w zabawie

Aussie uwielbiają bawić się z ludźmi i innymi psami. Jednak wiele czworonogów nie lubi tego z nimi robić. Owczarki te preferują bowiem gonitwy i zapasy połączone z groźnymi efektami dźwiękowymi.

Właściciele ozików często słyszą pytanie: czy te psy się gryzą? Nie oznacza to, że aussie nie respektują sygnałów wysyłanych przez inne psy. Przeciwnie, potrafią dostosowywać się w zabawie do delikatniejszych psiaków, jednak zwykle zajmuje im to trochę czasu.

Ni to stróż, ni to przyjaciel

Owczarki australijskie mają wpisaną we wzorzec nieufność wobec obcych. Hodowcy psów wystawowych, stanowiących obecnie większość populacji, w dużym stopniu złagodzili pierwotny charakter pracujących aussie, które były nie tylko psami pasterskimi, ale i stróżującymi. W liniach wystawowych czworonogi lubiące wszystkich trafiają się znacznie częściej, ale nadal ta cecha nie jest regułą.

Moja starsza suczka wprost uwielbia ludzi, a szczególnie dzieci. Jednak większość aussie nie jest zbyt wylewna wobec obcych. I nadal sporo z nich, także z linii wystawowych, zachowało silny instynkt stróżowania. Nie oznacza to, że ozik ma być agresywny. Za idealne zachowanie uznaje się obojętność wobec obcych: pies u boku właściciela może spokojnie się odsunąć lub zaakceptować dotyk obcej osoby bez specjalnych emocji.

Ta typowa dla rasy nieufność może oczywiście – przy nieodpowiednim prowadzeniu psa – stwarzać poważne problemy. Aussie wymagają starannej socjalizacji, gdyż jej brak – zwłaszcza jeśli trafi nam się osobnik z natury bardziej nieufny – może spowodować lękliwość i wypływającą z niej agresję.

Ponieważ oziki wyhodowano jako psy stróżujące, nawet jeśli dany aussie nie broni przedmiotów przed ludźmi, to większość strzeże swoich „zasobów” przed innymi psami. Jedzenie, zabawki – do tak cennych rzeczy nie ma prawa podejść żaden obcy czworonóg. Aussie da mu to do zrozumienia bardzo dobitnie.

Tytanik pracy

Aussie to pracujący owczarek – o tym zawsze trzeba pamiętać. Rasa ta jeszcze nie oddaliła się tak bardzo od stanu pierwotnego, jak np. szkockie collie długowłose, od lat hodowane jako psy rodzinne i wystawowe. Faktycznie, przeciętny aussie jest nieco spokojniejszy od przeciętnego border collie. Nie oznacza to jednak, że zadowoli go zwykły spacer i polegiwanie na kanapie.

Moja starsza suczka, z linii wystawowej, swoją energią mogłaby obdzielić niejednego bordera. Za młodu wymagała niezwykle dużo zajęcia, i to przede wszystkim umysłowego. Po trzech godzinach swobodnego biegania po lesie nadal domagała się pracy. Ale już po godzinie intensywnych ćwiczeń i zabawy na osiedlowej łączce czuła się usatysfakcjonowana.

To prawda, że odbiegała od przeciętnej, ale nawet spokojniejszy aussie może stać się nieznośny, jeśli przez jakiś czas nie będzie miał nic do roboty. Kiedy chorowałam i leżałam w łóżku, moja młodsza sunia, która pod względem aktywności jest typowym przedstawicielem rasy (kocha ruch, ale potrafi się wyciszyć, kiedy nic się nie dzieje), po paru dniach zaczęła być nieznośna.

Nieodłączny cień

Aussie nie musi mieszkać w domu z ogrodem, gdyż najważniejszy jest dla niego kontakt z człowiekiem, za którym lubi chodzić jak cień. Ogród przydaje się właścicielowi, zwłaszcza przy wychowywaniu szczeniaka, ale dla aktywnego owczarka może się stać nieznośnym więzieniem. Ozikowi z pewnością to nie wystarczy – sam poszuka sobie rozrywek…

Z kolei osoby, które chcą kupić sobie aussie z myślą o sporcie, powinny zdawać sobie sprawę, że pod względem predyspozycji do niego ta rasa jest bardziej nieprzewidywalna od borderów – zdarzają się osobniki mniej zainteresowane współpracą. Nie znaczy to, że znalezienie psa do sportu jest szczególnie trudne – najlepiej przyjrzeć się talentom rodziców…

Autor: Urszula Charytonik