Kastracja psa może uchronić go przed niektórymi poważnymi chorobami. Jest także najlepszym sposobem na ograniczenie psiej bezdomności. Okazuje się jednak, że ten prosty zabieg ma nie tylko zalety! Według badań u kastrowanych psów zwiększa się ryzyko niektórych dolegliwości zdrowotnych i problemów behawioralnych… Jakie mogą być negatywne skutki kastracji psa? Sprawdź, jakie są przeciwwskazania do tego zabiegu i dlaczego warto przemyśleć poddanie go czworonoga.
Jakie zalety ma kastracja psa?
Kastracja (zwana także gonadektomią) to stosunkowo prosty i bezpieczny zabieg. Przeprowadzany jest rutynowo u psów, które nie są przeznaczane do dalszej hodowli. Usunięcie jąder u samców lub macicy i jajników u suk nie tylko pozbawia zwierzaka możliwości posiadania potomstwa, lecz także eliminuje popęd seksualny i zapobiega rozwojowi niektórych poważnych chorób. Wśród głównych zalet kastracji wymienia się przede wszystkim:
- ograniczenie bezdomności psów poprzez zmniejszenie liczby niechcianych szczeniąt;
- eliminacja lub zmniejszenie intensywności zachowań; hormonalnych (na przykład wahania nastroju u suk podczas cieczki, skłonności do rywalizacji u samców, znaczenia moczem terenu, ucieczek w poszukiwaniu partnera do rozmnażania);
- brak ryzyka zachorowania na ropomacicze, nowotwory jąder, jajników czy macicy;
- brak ryzyka wystąpienia ciąży urojonej u suki;
- zmniejszone ryzyko chorób prostaty u samców i nowotworów listwy mlecznej u suk.
Nic więc dziwnego, że zabieg ten jest polecany wszystkim opiekunom psów, którzy nie planują rozmnażania swojego pupila. Trzeba jednak pamiętać, że hormony produkowane przez jądra i jajniki odpowiadają nie tylko za zdolność do posiadania potomstwa. Testosteron, estrogen i progesteron pełnią w organizmie czworonoga także inne niezwykle ważne role i wpływają na funkcjonowanie wielu narządów i układów. Chcąc poddać psa zabiegowi gonadektomii, należy więc zapoznać się nie tylko z zaletami kastracji, lecz także jej możliwymi negatywnymi skutkami i upewnić, że u zwierzaka nie występują żadne przeciwwskazania.
Negatywne skutki kastracji psa
Wśród negatywnych skutków kastracji wymienia się przede wszystkim skłonność do nadwagi i zwiększenie apetytu. Hormony płciowe mają bowiem ogromny wpływ na tempo metabolizmu oraz kontrolę uczucia głodu i sytości. Jednak to nie wszystko – testosteron, progesteron i estrogen wpływają także na mineralizację kości i ich tempo wzrostu, przyswajanie białka i rozwój masy mięśniowej, a nawet tempo uczenia się, przewodnictwo nerwowe i kontakty społeczne. Dlatego usunięcie narządów płciowych odpowiedzialnych za produkcję tych hormonów może zwiększyć ryzyko:
- wystąpienia problemów ortopedycznych wynikających ze zbyt niskiej mineralizacji kości i ich nieprawidłowego wzrostu;
- zaników mięśniowych w podeszłym wieku;
- pokastracyjnego nietrzymania moczu u suk spowodowanego zbyt niskim napięciem zwieracza cewki moczowej,
- niepewności w kontaktach z innymi psami i agresji wynikającej z poczucia zagrożenia;
- zachowań łowieckich w stosunku do innych psów.
Badania wykazują także, że w organizmie psów poddanych zabiegowi kastracji wzrasta stężenie lutropiny – hormonu luteinizującego (LH), który w nadmiarze może wywoływać prozapalne reakcje w całym organizmie. Z tego względu po kastracji zwiększa się ryzyko zachorowania na niezwykle groźne nowotwory (w tym chłoniaki, naczyniakomięsaki i guzy komórek tucznych). Przeprowadzenie zabiegu gonadektomii może również zwiększać prawdopodobieństwo rozwinięcia się niektórych chorób autoimmunologicznych i niedoczynności tarczycy.
Jak zmniejszyć ryzyko negatywnych skutków kastracji?
Oczywiście nie wszystkie negatywne skutki kastracji pojawią się u wszystkich psów. Wśród czworonogów poddanych temu zabiegowi zdarzają się takie, które do końca swojego życia nie będą otyłe, nie zapadną na nowotwory, choroby tarczycy i nie będą miały problemów ortopedycznych czy behawioralnych. Ryzyko takich problemów można zmniejszyć także poprzez:
- kastrowanie psów dopiero po zakończonym okresie wzrostu i rozwoju psychicznego (czyli po zakończeniu drugiego roku życia);
- przepracowanie ewentualnych lęków i wynikającej z nich agresji u psa przed zabiegiem;
- zapewnienie kastrowanemu czworonogowi odpowiedniej diety o obniżonej kaloryczności i zwiększonej zawartości białka;
- uzupełnienie codziennych posiłków zwierzaka o antyoksydanty (na przykład olej z łososia, świeże owoce).
Trzeba także pamiętać, że kastracja to niejedyny sposób na zapobieganie niechcianej ciąży i psiej bezdomności. U samca przeprowadzić można zabieg wazektomii (podwiązania nasieniowodów), który uniemożliwia mu zapłodnienie, a równocześnie nie usuwa narządów produkujących testosteron. Poddanemu temu zabiegowi psu należy jednak częściej kontrolować stan jąder i prostaty, a kastrację przeprowadzić dopiero wtedy, gdy zaistnieją ku temu zalecenia ze względów zdrowotnych. W przypadku suk sprawa jest nieco bardziej skomplikowana – samo usunięcie jajników nie będzie chronić jej przed potencjalnie śmiertelnym ropomaciczem ani ciążą urojoną. Niekastrowane suki powinny być więc regularnie badane przez lekarza weterynarii.
