Rak skóry u psa. Jak wygląda nowotwór skóry psów?

Nowotwory skóry stanowią około 30% wszystkich nowotworów występujących u psów. W większości przypadków zmiany na skórze psa mają charakter łagodny, jednak niektóre nowotwory skóry mogą szybko postępować i dawać przerzuty do innych narządów czworonoga. Dlatego opiekun, który zauważy guzek na skórze swojego psa, powinien jak najszybciej udać się do lekarza weterynarii. Jakie są rodzaje raka skóry u psów i na czym polega leczenie guza skóry u psa?

Przyczyny skórnych nowotworów u psów

Skóra jest największym narządem w organizmie psa – jest także najłatwiejsza do obserwacji. Sprawia to, że nowotwory skóry u psów są rozpoznawane znacznie szybciej, niż choroby nowotworowe dotykające narządy wewnętrzne. W skórze i tkance podskórnej znajduje się wiele rodzajów komórek, które mogą być podatne na mutacje genetyczne będące przyczyną nowotworzenia. Dlatego w skórze i tkance podskórnej u psa rozwinąć się może wiele rodzajów nowotworów.

Rak skóry u psa – objawy

Do objawów nowotworów skóry u psa należą przede wszystkim przeróżne zmiany zlokalizowane w skórze i tkance podskórnej. Mogą mieć one postać zarówno powiększającego się, twardego guza, jak i niewielkiej, ciemnej plamki ukrytej pod sierścią. Początkowe stadia raka skóry u psa często nie powodują żadnych innych objawów. Jednak jeśli dojdzie do przerzutów komórek nowotworowych do innych narządów, u psa pojawić się mogą:

• osłabienie,
• postępująca utrata masy ciała,
• zmiany apetytu,
• pogorszenie jakości sierści,
• krwawe biegunki lub wymioty,
• agresja wywołana bólem.

Takie objawy świadczyć będą o zaawansowanym procesie nowotworowym.

Najczęstsze nowotwory skóry u psów

Nowotwory u psów to zmiany łagodne i złośliwe. Mogą rozwijać się w skórze, tkance podskórnej, a także w mieszkach włosowych Do najczęściej występujących zmian nowotworowych na skórze psów należą:

• mastocytoma (guz komórek tucznych),
• histiocytoma,
• rak płaskonabłonkowy,
• tłuszczaki,
• brodawczaki,
• różnego rodzaju mięsaki,
• czerniaki,
• rak podstawnokomórkowy,
• rak okolicy odbytowej,
• włókniaki,
• plazmocytoma.

Mastocytoma – guz z komórek tucznych

Mastocytoma to najczęstszy rodzaj nowotworu skóry występujący u psów. Większość guzów z komórek tucznych ma niski poziom złośliwości i rzadko daje przerzuty. Ten rak skóry szczególnie często występuje u starszych psów ras brachycefalicznych i umiejscawia się zazwyczaj na głowie, kończynach i tułowiu.

Histiocytoma

Histiocytoma to niezłośliwy rak skóry występujący często u psów młodych, poniżej 3 roku życia. Umiejscawia się zazwyczaj na głowie lub na kończynach zwierzaka i ma postać niewielkich, słabo owłosionych guzków skórnych. Histiocytoma bardzo często zanika samoistnie, jednak jeśli pojawi się u starszych psów, może ulec transformacji i nabrać charakteru złośliwego.

Tłuszczaki

Tłuszczak to łagodny nowotwór wywodzący się z tkanki tłuszczowej, umiejscowiony podskórnie. Tłuszczaki nie powodują u psa bólu, jednak mogą osiągać ogromne rozmiary i naciekać na okoliczne tkanki. W rzadkich przypadkach tłuszczak u psa może przerodzić się w wysoce złośliwy tłuszczakomięsak.

Brodawczaki

Brodawczaki to łagodne zmiany o różnym kształcie i różnej wielkości, umiejscowione zazwyczaj w okolicy pyska i na błonach śluzowych. U młodych psów są skutkiem nieprawidłowego rozrostu tkanki wywołanego przez wirusa brodawczaka i po pewnym czasie ulegają samoistnemu zanikowi. Brodawki mogą pojawiać się także u starszych psów – nie mają wtedy podłoża wirusowego.

Rak płaskonabłonkowy

Rak płaskonabłonkowy to szybko rosnący, agresywny nowotwór zlokalizowany na palcach u psów. Występuje najczęściej u starszych psów o czarnym umaszczeniu. Często daje przerzuty do węzłów chłonnych i płuc.

Mięsaki

Mięsaki tkanek miękkich to złośliwe nowotwory różnego pochodzenia. Do tej grupy zaliczyć można między innymi:

• mięsaki histiocytarne,
• naczyniakomięsaki,
• włókniakomięsaki,
• tłuszczakomięsaki.

Tego typu zmiany diagnozowane są najczęściej u psów starszych i dużych ras.

Czerniaki skóry

U psów występować mogą dwa rodzaje czerniaków skóry, czyli nowotworów wywodzących się z melanocytów. Dzieli się je na:

• melanocytomy – łagodne nowotwory stanowiące 60-90% czerniaków skóry u psów. To ciemnobrązowe lub czarne twarde zmiany skórne o gładkiej powierzchni. Pojawiają się na tułowiu i kończynach, szczególnie między palcami.
• czerniaki złośliwe – występują stosunkowo rzadko, jednak charakteryzują się silnym wzrostem i dużą złośliwością. Pojawiają się na powiekach, palcach i tułowiu.

Występują najczęściej u psów o czarnym umaszczeniu, zazwyczaj dorosłych i starszych, choć mogą pojawić się także u szczeniąt.

Włókniaki

Włókniaki należą do nowotworów łagodnych i pojawiają się najczęściej na bokach ciała lub kończynach psa w formie zwartych guzków pozbawionych sierści. Występują zazwyczaj u psów po 9. roku życia.

Rak podstawnokomórkowy

Guz podstawnokomórkowy to zazwyczaj łagodny i wolno rosnący nowotwór występujący u starszych zwierząt w formie niewielkiego, twardego guza zlokalizowanego na głowie lub szyi. Jest nieinwazyjny i rzadko daje przerzuty.

Rak okolicy odbytowej

Nowotwory okolicy odbytu u psów to zazwyczaj niezłośliwe gruczolaki gruczołów okołoodbytowych. Pojawiają się najczęściej u niekastrowanych samców w wieku około 10 lat. W okolicy odbytu u psa rozwinąć się mogą także umiarkowanie złośliwe nabłoniaki lub raki gruczołów okołoodbytowych oraz bardzo agresywne raki gruczołów apokrynowych.

Plazmocytoma tkanek miękkich

Plazmocytomy skóry to w większości guzy niezłośliwe. Mogą być zlokalizowane w różnych obszarach skóry – najczęściej pojawiają się na głowie lub na kończynach w formie niewielkiego, okrągłego zgrubienia pozbawionego sierści.

Jak określić rodzaj nowotworu skóry u psa?

Rozpoznanie rodzaju raka skóry u psa wymaga wykonania biopsji i przeprowadzenia badań cytopatologicznych. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa umożliwia pobranie komórek ze zmiany – na podstawie ich oceny określany jest rodzaj nowotworu i jego charakter. Diagnostykę należy poszerzyć także o RTG, które ukaże ewentualne przerzuty do narządów wewnętrznych, oraz badania krwi niezbędne do oceny ogólnego stanu zdrowia psa.

Leczenie raka skóry u psa

Najczęstszą metodą leczenia nowotworów skóry to chirurgiczne usunięcie zmiany nowotworowej u psa. Zabieg ten przeprowadzany jest w znieczuleniu ogólnym, czyli pod narkozą. Guz zlokalizowany w skórze lub tkance podskórnej powinien być usunięty wraz z dużym marginesem zdrowej tkanki. Zmniejszy to ryzyko nawrotów i rozsiewania się komórek nowotworowych po organizmie psa. W przypadku guzów umiejscowionych na kończynach, szczególnie o wysokim stopniu złośliwości lub tworzących nacieki na okolicznych tkankach, konieczne może być amputowanie psu całej łapy.

Jeśli lokalizacja nowotworu nie pozwala na usunięcie zajętych tkanek z odpowiednim marginesem, psa można poddać chemioterapii lub radioterapii. Taka metoda może stanowić także uzupełnienie leczenia chirurgicznego, zmniejszając ryzyko nawrotów i przerzutów.

Rak skóry u psa – rokowania

W przypadku nowotworów skóry nie da się jednoznacznie określić szans na wyleczenie. Rokowanie zależeć będzie od lokalizacji guza na ciele psa, rodzaju raka i stadium zaawansowania choroby nowotworowej. Wczesne wykrycie zmiany nowotworowej o łagodnym charakterze i odpowiednie leczenie dają największe szanse na całkowite wyleczenie. Natomiast psy po operacji rozległych, złośliwych guzów mogą żyć zaledwie kilka miesięcy.