Jak pochmurne niebo

Mianem niebieskich lub błękitnych określa się psy o dwóch zupełnie różnych umaszczeniach – jedne z nich to niebieskie marmurki, zwane też po angielsku blue merle (o umaszczeniu marmurkowym pisaliśmy w numerze 7/2006). Drugi rodzaj koloru niebieskiego wynika z obecności zupełnie innego genu. Popularna rasa o umaszczeniu błękitnym to np. dog niemiecki.

Błękitne rarytasy: weimary
Umaszczenie błękitne wywołuje gen powodujący rozjaśnienie czarnej maści. Dzieje się tak dzięki temu, że znajdujące się we włosach granulki pigmentu są rozłożone rzadziej, w większych odstępach, przez co sierść jest jaśniejsza. W taki sam sposób może zostać rozjaśniona maść czekoladowa – do barwy różnie określanej u różnych ras, np. izabelowata, piaskowa, lilac – taki kolor najczęściej spotykamy u wyżłów weimarskich. Znacznie rzadziej zdarzają się weimary niebieskie, które pozostałyby czarne, gdyby nie działanie rozjaśniającego genu. Bez niego większość weimarów byłaby więc czekoladowa. Wyżły weimarskie są wyjątkowe także pod tym względem, że to jedyna rasa, której wszyscy przedstawiciele mają ów rozjaśniający gen.

Rozjaśnienie dotyczy nie tylko sierści, ale też tęczówek, warg, powiek, pazurów, nosa. Psy o tym rodzaju rozjaśnienia już się takie rodzą, choć z czasem mogą nieco zmieniać odcień.

Porażone błękitem: dobermany
Umaszczenie błękitne uważa się za prawidłowe również m.in. u american staffordshire terrierów, cane corso, charcików włoskich, whippetów, chihuahua, border collie, briardów, chow chow. Natomiast w wypadku niektórych ras błękitne psy wprawdzie się od czasu do czasu rodzą, ale nie są uznawane. Należą do nich np. dobermany, nowofundlandy, teriery szkockie i owczarki niemieckie.

Dobermany błękitne i izabelowate honorowało dawniej FCI na równi z czarnymi i czekoladowymi (do dziś jest to prawidłowe umaszczenie tej rasy w Ameryce). Niestety, rozjaśnione dobki często miały poważne problemy skórne. Trapiło je schorzenie zwane Color Dilution Alopecia, powodujące łysienie i towarzyszące mu wtórne zakażenia skóry. Chorobę tę wywołują zbyt duże granulki pigmentu, które sprawiają, że włosy stają się bardzo łamliwe. Dobermany miały wyjątkowego pecha, bo ponad połowa rozjaśnionych psów tej rasy zapadała na to schorzenie. Tymczasem np. u weimarów o takich problemach w ogóle się nie słyszy, a u charcików włoskich zdarzają się one niezwykle rzadko. Świadczy to o tym, że musi istnieć osobny gen powodujący tę chorobę.

Najbardziej ­niebieskie: ­bordery
Najbardziej niebieski będzie pies równocześnie niebieski i marmurkowy! Taki zwierzak ma ciemnoszare łaty na jasnoszarym tle i oczywiście łupkowy nos, wargi i powieki. To umaszczenie zdarza się u border collie – i tylko u nich jest uznawane za prawi­dłowe.