Cukrzyca u psa – objawy i leczenie. Co warto wiedzieć?

Czy twój pies ostatnio wygląda na przygnębionego lub ma mdłości? A może częściej oddaje mocz? To mogą być pierwsze objawy cukrzycy u psa! Na szczęście psia cukrzyca to nie wyrok. Ważne jest jednak zapewnienie pupilowi odpowiedniej opieki. Jeśli u twojego psa zdiagnozowano cukrzycę, a ty ją zaniedbasz, doprowadzisz do tego, że przekształci się ona w groźniejsze choroby. Te w konsekwencji przyczynią się do śmierci zwierzęcia. Dzięki wsparciu lekarza weterynarii możesz pomóc swojemu psu żyć z tą chorobą, aby pozostał szczęśliwym i energicznym czworonogiem.

Czym jest cukrzyca u psa?

Cukrzyca to choroba charakteryzująca się nieprawidłową produkcją insuliny, czyli hormonu produkowanego przez komórki beta wysp trzustki. Glukoza (cukier prosty) jest podstawowym „paliwem” dla komórek organizmu. Po posiłku jej stężenie we krwi rośnie, ale aby została wykorzystana przez komórki, potrzebna jest insulina. To ten hormon odpowiada za transport glukozy do wnętrza komórek.

Nadmiar glukozy, która w danej chwili nie zostanie wykorzystana przez organizm poprzez działanie insuliny, zostaje w wątrobie przekształcona w glikogen (substancja zapasowa na „czarną godzinę”). Niedobór insuliny powoduje wzrost cukru we krwi (hiperglikemię). Dochodzi do stanu, że komórki są głodne, więc organizm psa dopomina się o jedzenie (wzrost apetytu u zwierzaka), ale jako że nie ma insuliny (lub źle działa), organizm chudnie i w konsekwencji dochodzi do wyniszczenia. Jeśli pies cierpi na cukrzycę, jego organizm będzie szukał innego sposobu na pozyskanie energii, a mianowicie będzie czerpał z rozpadu tłuszczu i białka. To z kolei doprowadza do powstania ciał ketonowych i znacznej utraty masy mięśniowej.

Typy cukrzycy u psów

Jak już wiemy, cukrzyca to schorzenie, w którym trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny. Odmiany tej choroby u psów są podobne do tej, która diagnozowana jest u ludzi. W jednej występuje niedobór insuliny, a w drugiej – odporność na insulinę.

• Cukrzyca u psa typu I – brak wytwarzania insuliny przez trzustkę. Przyczyną tak zwanej młodzieńczej cukrzycy jest autoimmunologiczne niszczenie komórek beta wysp trzustkowych. W przypadku tej choroby insulina powinna być podawana zewnętrznie, a jej dawka musi zostać dostosowana do potrzeb danego organizmu. Typ I cukrzycy jest najczęściej spotykany wśród psów – stanowi około 90% przypadków.
• Cukrzyca u psa typu II – nieprawidłowa reakcja na insulinę. Ten typ rzadko jest spotykany u psów, gdyż wiąże się z trwałym uszkodzeniem hormonu wydzielanego przez gruczoł.

Cukrzyca może być także wtórna i rozwinąć się jako groźne powikłanie towarzyszące między innymi niedoczynności tarczycy i chorobie Cushinga.

Cukrzyca u psa – objawy

Z racji tego, że cukrzyca występuje u starszych psów, istnieje duże ryzyko, że zostanie zlekceważona. Objawy cukrzycy u psa mogą przypominać naturalnie zachodzące zmiany w starzejącym się organizmie zwierzaka. Poniżej znajdują się objawy, które powinny u opiekuna wzbudzić podejrzenie cukrzycy u jego zwierzęcia:

• zwiększone pragnienie. Pies często i szybko opróżnia miskę z wodą,
• zwiększone oddawanie moczu. Pies może domagać się częstszych wyjść na dwór, by załatwić swoje potrzeby fizjologiczne. Mogą mu się też zdarzać „wypadki” w domu. Zwiększone oddawanie moczu (i zwiększone pragnienie) spowodowane jest tym, że organizm chorego psa próbuje pozbyć się nadmiaru cukru,
• zwiększony apetyt. Pies jest ciągle głodny. Zwiększony apetyt jest wynikiem niedostatecznej produkcji, przenoszenia lub wchłaniania aminokwasów niezbędnych dla komórek,
• utrata masy ciała. Mimo dużego apetytu pies stale chudnie. Szczególnie szybko zanikają jego mięśnie, co powodować będzie wychudzenie kończyn,
• przesuszona skóra i sierść. Zaburzony metabolizm tłuszczu i białka może być przyczyną łupieżu, zmian skórnych oraz przerzedzenia i zmatowienia sierści.

W bardziej zaawansowanych przypadkach cukrzycy objawy mogą się nasilić. U psa możemy wówczas zaobserwować:

• utratę apetytu,
• letarg, brak energii,
• wymioty.

Powikłania cukrzycy u psa

Niekontrolowana cukrzyca u psa może mieć destrukcyjny wpływ na organizm zwierzęcia, dlatego kluczowe znaczenie ma wczesne wykrycie i właściwe leczenie tej choroby. U nieleczonych psów chorych na cukrzycę pojawić się mogą:

• zaćma (prowadząca do ślepoty),
• infekcje dróg moczowych,
• napady padaczkowe,
• niewydolność nerek,
• powiększona wątroba,
• utrudnione gojenie się ran (np. pooperacyjnych).

Szczególne zagrożenie dla życia psa stanowi kwasica ketonowa. To stan, któremu mogą towarzyszyć:

• szybki oddech,
• odwodnienie,
• ospałość,
• wymioty,
• słodki zapach.

Kwasica może być wywołana przez czynniki takie jak:

• stres,
• operacja,
• infekcja,
• stan zdrowia związany z niskim poziomem insuliny.

Przyczyny cukrzycy u psa

Wciąż nie są znane dokładne przyczyny rozwoju choroby. Ostatnie badania wskazują na różne pochodzenie cukrzycy, ale wiele wskazuje na styl życia, dietę i skłonności genetyczne jako główne przyczyny zachorowania.

Rasa a rozwój cukrzycy u psa

Rozpoznanie cukrzycy u psa

Objawy cukrzycy są zwykle dość łatwe do zauważenia przez opiekuna. Jeśli istnieje podejrzenie tej choroby u zwierzęcia, to do jej potwierdzenia będzie potrzebne wykonanie badań. Im szybciej postawiona zostanie diagnoza i podejmie się leczenie, tym większa szansa, że zwierzak będzie miał normalne życie.

Lekarz weterynarii w pierwszej kolejności zleci wykonanie podstawowego badania krwi obejmującego morfologię, ale przede wszystkim biochemię i badania moczu, by sprawdzić poziom cukru we krwi i moczu psa. W niektórych przypadkach okaże się, że próby wątrobowe są podniesione. Ponadto wzrasta też poziom trójglicerydów i cholesterolu.

Inną metodą diagnozowania cukrzycy jest analiza zawartości ketonów we krwi. Ich wzrost jest ściśle związany z wyczerpywaniem się mechanizmów adaptacyjnych organizmu, co w konsekwencji może doprowadzić do kwasicy ketonowej, która zagraża życiu zwierzęcia. Lekarz weterynarii niekiedy zleci także wykonanie USG jamy brzusznej, które pomoże ocenić stan trzustki, wątroby i nerek psa cukrzyka. Przy diagnozowaniu cukrzycy niezbędne jest również wykluczenie chorób pierwotnych, które mogły wywołać u psa cukrzycę.

Leczenie psa z cukrzycą

Cukrzyca jest chorobą nieuleczalną. Wszelkie działania lekarza weterynarii i opiekuna sprowadzają się do jej kontrolowania i ustabilizowania poziomu glukozy u psa. Leczenie cukrzycy u psa polega na kontrolowaniu poziomu cukru we krwi, a także na podawaniu insuliny i jej odpowiednim przechowywaniu. Konieczne jest także wprowadzenie odpowiedniej diety i ćwiczeń fizycznych.

• Insulinoterapia. Insulinę, czyli hormon białkowy w postaci zastrzyków podskórnych, regularnie podaje opiekun zwierzęcia (zwykle dwa razy dziennie). Lekarz weterynarii dobiera odpowiednią dawkę i zaleca częstotliwość jej podawania.
• Aktywność fizyczna. Aby uniknąć nagłych wahań poziomu glukozy w ciągu doby, szczególnie ważna jest umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna.
• Stała opieka weterynaryjna. Ważne jest, aby psi diabetyk pozostawał pod stałą opieką weterynarza. Pamiętaj – nigdy nie lecz psa sam i nie zmieniaj dawki insuliny ani diety bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem!

Jeśli u twojego psa zdiagnozowano cukrzycę, nie panikuj. Będziesz się teraz musiał wykazać zaangażowaniem i niezwykłą skrupulatnością w codziennej opiece nad psem. Niezbędne jest także stałe monitorowanie poziomu glukozy we krwi, jednak z pomocą lekarza weterynarii powinieneś sobie bez problemu z tym poradzić. A ty i twój pupil będziecie cieszyć się sobą przez lata!

Dieta dla psa z cukrzycą

Ważnym elementem leczenia cukrzycy jest odpowiednie żywienie. Niezbędne jest przestrzeganie ścisłej diety i regularnych pór posiłków. Często zaleca się dietę wysokotłuszczową, zawierającą dobrej jakości białka, a także błonnik, który wydłuża czas wchłaniania glukozy z krwi i usprawni perystaltykę jelit. Lekarz weterynarii poleci odpowiednią dietę cukrzycową, wyliczy dzienną porcję jedzenia, a także ustali pory karmienia. W przypadku niektórych psów dobrym wyborem może być dieta gotowana albo BARF uzupełniana dodatkową dawką włókna pokarmowego.

W żywieniu zwierzaka z cukrzycą należy natomiast unikać węglowodanów prostych - podawanie psu nawet niewielkich ilości ryżu, makaronu, chleba czy nawet ciastek zbożowych będzie prowadzić do nagłego wzrostu cukru we krwi pupila.

Jak długo żyje pies z cukrzycą?

Odpowiedzialny opiekun wykonujący psu regularne badania, przestrzegający diety i innych zaleceń lekarza weterynarii może sprawić, że pies z cukrzycą będzie żył tak długo, jak każdy inny czworonóg. Rokowania mogą pogorszyć się w przypadku psów otyłych, częstych zmian diety i występowania u psa innych chorób endokrynologicznych. Niebezpieczeństwo dla niesterylizowanych suk stanowi także ruja, która sprzyja nagłym wzrostom poziomu cukru we krwi psa.