Cukrzyca u psa – objawy i leczenie

Czy twój pies ostatnio wygląda na przygnębionego lub ma mdłości? A może częściej oddaje mocz? Istnieje zatem  prawdopodobieństwo, że rozwija się u niego cukrzyca. Wówczas powinieneś jak najszybciej sprawdzić u zwierzęcia poziom cukru we krwi. Cukrzyca u psa to nie wyrok. Ważne jest jednak zapewnienie pupilowi odpowiedniej opieki. Jeśli u twojego psa zdiagnozowano cukrzycę, a ty ją zaniedbasz, doprowadzisz do tego, że przekształci się ona w groźniejsze choroby. Te w konsekwencji przyczynią się do śmierci zwierzęcia. Dzięki wsparciu lekarza weterynarii możesz pomóc swojemu psu żyć z tą chorobą, aby pozostał szczęśliwym i energicznym czworonogiem.

Czym tak naprawdę jest cukrzyca u psa?

Niektórzy opiekunowie, słysząc w gabinecie weterynaryjnym diagnozę „cukrzyca”, traktują ją jak wyrok śmierci. Czy faktycznie jest się czego obawiać? Czym tak naprawdę jest cukrzyca u psa?

Choroba ta charakteryzuje się nieprawidłową produkcją insuliny, czyli hormonu produkowanego przez komórki beta wysp trzustki. Glukoza (cukier prosty) jest podstawowym „paliwem” dla komórek organizmu. Po posiłku jej stężenie we krwi rośnie, ale aby została wykorzystana przez komórki, potrzebna jest insulina. To ten hormon odpowiada za transport glukozy do wnętrza komórek. Nadmiar glukozy, która w danej chwili nie zostanie wykorzystana przez organizm poprzez działanie insuliny, zostaje w wątrobie przekształcona w glikogen (substancja zapasowa na „czarną godzinę”). Niedobór insuliny powoduje wzrost cukru we krwi. Dochodzi do stanu, że komórki są głodne, więc organizm dopomina się o jedzenie (wzrost apetytu u zwierzaka), ale jako że nie ma insuliny (lub źle działa), organizm chudnie i w konsekwencji dochodzi do wyniszczenia. Organizm, który jest pozbawiony tego źródła energii, będzie szukał innego sposobu na jej pozyskanie, a mianowicie będzie czerpał z rozpadu tłuszczu i białka. To z kolei doprowadza do powstania ciał ketonowych.

Cukrzyca jest chorobą, której nie da się wyleczyć. Wszelkie działania lekarza weterynarii i opiekuna sprowadzają się do jej kontrolowania – poziom glukozy w ciągu doby musi być bowiem utrzymany na prawidłowym poziomie.

Rodzaje cukrzycy

Jak już wiemy, cukrzyca to schorzenie, w którym trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny. Odmiany tej choroby u psów są podobne do tej, która diagnozowana jest u ludzi.

Cukrzyca u psa typu I – brak wytwarzania insuliny przez trzustkę. Przyczyną tak zwanej młodzieńczej cukrzycy jest niszczenie komórek beta wysp trzustkowych. W przypadku tej choroby insulina powinna być podawana zewnętrznie, a jej dawka musi zostać dostosowana do potrzeb danego organizmu. Cukrzyca insulinozależna jest najczęściej spotykaną wśród psów.

Cukrzyca u psa typu II – nieprawidłowa reakcja na insulinę. Ten typ rzadko jest spotykany u psów, gdyż wiąże się z trwałym uszkodzeniem hormonu wydzielanego przez gruczoł.

Dzięki obserwacjom prowadzonym latami udało się ustalić, że pies chory na cukrzycę typu I ma 50% szansy na przeżycie. Odmiany choroby u czworonogów są dwie – w jednej występuje niedobór insuliny, a w drugiej – odporność na insulinę.

Objawy cukrzycy

Poniżej znajdują się objawy, które powinny u opiekuna wzbudzić podejrzenie cukrzycy u jego zwierzęcia.

• Zwiększone pragnienie. Pies często i szybko opróżnia miskę z wodą.
• Zwiększone oddawanie moczu. Pies może domagać się częstszych wyjść na dwór, by załatwić swoje potrzeby fizjologiczne. Mogą mu się też zdarzać „wypadki” w domu. Zwiększone oddawanie moczu (i zwiększone pragnienie) spowodowane jest tym, że organizm próbuje pozbyć się nadmiaru cukru.
• Zwiększony apetyt. Pies jest ciągle głodny. Zwiększony apetyt jest wynikiem niedostatecznej produkcji, przenoszenia lub wchłaniania aminokwasów niezbędnych dla komórek.
• Utrata masy ciała. Mimo dużego apetytu pies stale chudnie.

W bardziej zaawansowanych przypadkach cukrzycy objawy mogą się nasilić. U psa możemy wówczas zaobserwować:

• Utratę apetytu
• Letarg, brak energii
• Wymioty

Niekontrolowana cukrzyca u psa może mieć destrukcyjny wpływ na organizm zwierzęcia, dlatego kluczowe znaczenie ma wczesne wykrycie i właściwe leczenie tej choroby. Objawy zagrażające zdrowiu to:

• Zaćma (prowadząca do ślepoty)
• Powiększona wątroba
• Infekcje dróg moczowych
• Napady padaczkowe
• Niewydolność nerek
• Utrudnione gojenie się ran (np. pooperacyjnych)
• Kwasica ketonowa (stan potencjalnie zagrażający życiu, któremu może towarzyszyć szybki oddech, odwodnienie, ospałość, wymioty lub słodki zapach; może być wywołany przez czynniki takie jak stres, operacja, infekcja lub stan zdrowia związany z niskim poziomem insuliny)

Przyczyny cukrzycy u psa

Niektóre psy są bardziej narażone na chorobę ze względu na skłonność genetyczną, przy czym suczki są na nią podatniejsze. U psów cukrzyca zazwyczaj rozwija się w drugiej połowie ich życia (6.-9. rok życia). Z racji tego, że cukrzyca występuje u starszych psów, istnieje duże ryzyko, że zostanie zlekceważona. Wciąż nie są znane dokładne przyczyny rozwoju choroby. Ostatnie badania wskazują na różne pochodzenie cukrzycy, ale wiele wskazuje na styl życia, dietę i skłonności genetyczne jako główne przyczyny zachorowań.

• Wiek: cukrzyca może rozwinąć się w każdym wieku. Najczęściej występuje jednak u psów starszych i w średnim wieku.
• Płeć: w porównaniu do samców niewysterylizowane suczki są bardziej narażone na cukrzycę.
• Przewlekłe lub wielokrotne zapalenie trzustki może ostatecznie spowodować rozległe uszkodzenie tego narządu, powodując cukrzycę.
• Otyłość przyczynia się do oporności na insulinę i może być czynnikiem wyzwalającym zapalenie trzustki.
• Leki steroidowe mogą powodować cukrzycę, gdy są stosowane długoterminowo.
• Zaburzenia autoimmunologiczne: uważa się, że pewne zaburzenia autoimmunologiczne i choroby wirusowe mogą wywoływać cukrzycę.
• Nieodpowiednia dieta
• Styl życia: przede wszystkim problemem jest brak wystarczającej ilości ruchu.
• Genetyka: u niektórych ras psów podatność na zachorowanie na cukrzycę jest większa.

Niskie ryzyko	Neutralne ryzyko	Umiarkowane ryzyko	Wysokie ryzyko
wyżeł weimarski	doberman	bichon frise	samojed
owczarek niemiecki	rottweiler	border terrier	cairn terrier
golden retriever	jack russell terrier	sznaucer
staffordshire bull terrier	cocker spaniel	pudel
bokser	cavalier king charles spaniel	seter angielski
springer spaniel walijski	west highland white terrier	yorkshire terrier
springer spaniel angielski	mieszaniec

źródło: Dogsaholic.com

Rozpoznanie cukrzycy u psa

Objawy cukrzycy są zwykle dość łatwe do zauważenia przez opiekuna. Jeśli istnieje podejrzenie tej choroby u zwierzęcia, to do jej potwierdzenia będzie potrzebne wykonanie badań. Lekarz weterynarii w pierwszej kolejności zleci wykonanie podstawowego badania krwi obejmującego morfologię, ale przede wszystkim biochemię i badania moczu, by sprawdzić poziom glukozy. W niektórych przypadkach okaże się, że próby wątrobowe są podniesione. Ponadto wzrasta też poziom trójglicerydów i cholesterolu.

Inną metodą diagnozowania cukrzycy jest analiza zawartości ketonów we krwi. Ich wzrost jest ściśle związany z wyczerpywaniem się mechanizmów adaptacyjnych organizmu, co w konsekwencji może doprowadzić do kwasicy ketonowej, która zagraża życiu zwierzęcia.

Lekarz weterynarii niekiedy zleci wykonanie USG jamy brzusznej. Im szybciej cukrzyca zostanie zdiagnozowana i podejmie się leczenie, tym większa szansa, że zwierzak będzie miał normalne życie.

Leczenie cukrzycy u psów

Leczenie polega na kontrolowaniu poziomu cukru we krwi, a także na podawaniu insuliny. Konieczne jest także wprowadzenie odpowiedniej diety i ćwiczeń fizycznych.

• Insulinoterapia. Insulinę, czyli hormon białkowy w postaci zastrzyków podskórnych, regularnie podaje opiekun zwierzęcia (zwykle dwa razy dziennie). Lekarz weterynarii dobiera odpowiednią dawkę i zaleca częstotliwość jej podawania.
• Dieta. Bardzo ważne jest przestrzeganie ścisłej diety i regularnych pór posiłków. Często zaleca się dietę wysokotłuszczową, zawierającą dobrej jakości białka, a także błonnik i złożone węglowodany, które pomogą spowolnić wchłanianie glukozy. Lekarz weterynarii poleci odpowiednią dietę dla psa z cukrzycą – wyliczy dzienną porcję jedzenia, a także ustali pory karmienia.
• Aktywność fizyczna. Aby uniknąć nagłych skoków lub spadków poziomu glukozy, szczególnie ważna jest umiarkowana, ale regularna aktywność fizyczna.
• Stała opieka weterynaryjna. Ważne jest, aby pies pozostawał pod stałą opieką weterynarza. Pamiętaj – nigdy nie lecz psa sam ani nie zmieniaj dawki insuliny czy diety bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem!

Jeśli u twojego psa zdiagnozowano cukrzycę, nie panikuj. Będziesz się teraz musiał wykazać zaangażowaniem i niezwykłą skrupulatnością w codziennej opiece nad psem. Niezbędne jest także monitorowanie poziomu glukozy we krwi, jednak z pomocą lekarza weterynarii powinieneś sobie bez problemu z tym poradzić. A ty i twój pupil będziecie cieszyć się sobą przez lata!